Η εισβολή «ρωσικών drones» στην Πολωνία, όπως κατήγγειλε η Βαρσοβία, προκάλεσε νέα ανησυχία για κλιμάκωση της σύγκρουσης, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τις επιθετικές προθέσεις της Ρωσίας», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός
Για παράδειγμα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες μίλησε για «πραγματικό κίνδυνο» εξάπλωσης της σύγκρουσης πέρα από τα ουκρανικά σύνορα, ενώ αύριο Παρασκευή συνεδριάζει για το θέμα το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, μετά από πολωνικό αίτημα.
Το Politico επιχειρεί να απαντήσει σε έξι ερωτήματα που προκύπτουν μετά την εισβολή των drones στην Πολωνία.
Τι συνέβη στην ανατολική Πολωνία;
Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ είπε στο κοινοβούλιο της χώρας ότι ο πολωνικός εναέριος χώρος παραβιάστηκε 19 φορές.
Πολωνικά F-16 και ολλανδικά F-35 μαζί με άλλα αεροσκάφη αναχαίτισαν και κατέρριψαν τουλάχιστον τέσσερα drones.
Υπολείμματα από τα drones βρέθηκαν σε περιοχές της ανατολής Πολωνίας, ενώ ένα κατέπεσε σε σπίτι. Ευτυχώς, κανένας δεν τραυματίστηκε.
Η Βαρσοβία αμέσως κατηγόρησε τη Μόσχα.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τις επιθετικές προθέσεις της Ρωσίας», δήλωσε ο Τουσκ.
Η Βαρσοβία επικαλέστηκε το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ για να συγκαλέσει συνάντηση με τους συμμάχους της και να συζητήσει για την κατάσταση.
Αξιωματούχος του ΝΑΤΟ σημείωσε ότι ολόκληρη η Συμμαχία θα αξιολογήσει το περιστατικό στην Πολωνία.
Ο Ντόναλντ Τουσκ.
Θα μπορούσε να είναι ατύχημα;
Η Πολωνία και άλλες χώρες της πρώτης γραμμής του ΝΑΤΟ, όπως η Ρουμανία, έχουν δεχτεί περιστασιακές επιθέσεις από ρωσικά drones τα τελευταία τρία χρόνια, από τότε που το Κρεμλίνο ξεκίνησε την πλήρη επίθεσή του στην Ουκρανία.
Ωστόσο, αυτή είναι η πρώτη φορά που τόσο πολλά drones εντοπίστηκαν πάνω από μια σύμμαχο χώρα — «και η πρώτη φορά που ρωσικά drones καταρρίφθηκαν», γράφει το Politico.
Τα προηγούμενα περιστατικά θα μπορούσαν να θεωρηθούν μεμονωμένα, αλλά αυτό είναι πιο δύσκολο με έναν τόσο μεγάλο αριθμό drones.
Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών, Ράντοσλαβ Σικόρσκι δήλωσε: «Η εκτίμηση των πολωνικών και των αεροπορικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ είναι ότι δεν παρέκκλιναν από την πορεία τους, αλλά ότι εστάλησαν σκόπιμα».
Η άποψη αυτή υποστηρίχθηκε και από άλλες χώρες.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποψιαζόμαστε ότι επρόκειτο για σφάλμα διόρθωσης πορείας ή κάτι παρόμοιο», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους.
Ο Φάμπιαν Χόφμαν, εμπειρογνώμονας σε θέματα πυραύλων και πυρηνικής στρατηγικής στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, δήλωσε ότι το περιστατικό φέρει όλα τα χαρακτηριστικά μιας σκόπιμης ενέργειας.
«Από την πορεία πτήσης τους, φαίνεται ότι αυτά τα drones ακολουθούσαν μια ελεγχόμενη πορεία, οπότε φαίνεται ότι η Ρωσία το έκανε σκόπιμα», είπε.
Υπήρξαν, όμως, μερικές επιφυλάξεις.
Ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζον Χέιλι, δήλωσε: «Υπάρχουν αντικρουόμενες αναφορές και δεν υπάρχει ακόμη καμία οριστική εκτίμηση σχετικά με τα αίτια των επιθέσεων με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή με τον σκοπό τους. Όποιος και αν ήταν ο σκοπός τους, ήταν επικίνδυνος, όποιος και αν ήταν ο σκοπός τους, ήταν απερίσκεπτος, και όποιος και αν ήταν ο σκοπός τους, παραβίασαν τον κυρίαρχο εναέριο χώρο της Πολωνίας και του ΝΑΤΟ».
«Δισταγμός ως προς τον τρόπο αντίδρασης»
Ο Ζάκαρι Κάλενμπορν, ερευνητής στον τομέα των πολεμικών drones στο King’s College του Λονδίνου, δήλωσε ότι φαίνεται να υπάρχει προσεκτική αντιμετώπιση μετά το περιστατικό.
«Αρχικά βλέπω πολλές σκληρές δηλώσεις, αλλά και δισταγμό ως προς τον τρόπο αντίδρασης», είπε.
«Οι διαβουλεύσεις του Άρθρου 4 δίνουν την ευκαιρία να συγκεντρωθούν περισσότερες πληροφορίες, να σταθμιστούν οι επιλογές και να αποφασιστεί εάν και πώς θα αντιδράσουμε», σημείωσε.
Τι λέει το Κρεμλίνο;
Η πρώτη ρωσική αντίδραση ήταν να ρίξει τις ευθύνες στην Ουκρανία.
Ο Αντρέι Όρντας, επιτετραμμένος της Ρωσίας στη Βαρσοβία, δήλωσε έξω από το υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας: «Ένα πράγμα είναι σίγουρο: αυτά τα drones πέταξαν από την πλευρά της Ουκρανίας… Δεν έχει προσκομιστεί καμία απόδειξη που να υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι τα drones αυτά ήταν ρωσικής προέλευσης».
Στη συνέχεια τοποθετήθηκε το Κρεμλίνο, χωρίς να πει… τίποτα.
«Προτιμούμε να μην σχολιάσουμε καθόλου το θέμα αυτό. Δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Ωστόσο, ο Πεσκόφ πρόσθεσε με νόημα ότι οι ηγέτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ κατηγορούν τη Ρωσία για διάφορες προκλήσεις «σε καθημερινή βάση. Τις περισσότερες φορές χωρίς καν να προσπαθούν να παρουσιάσουν επιχειρήματα».
Τελικά το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανάρτησε διαδικτυακά ανακοίνωση, υποστηρίζοντας ότι η Ρωσία πραγματοποίησε μια επιτυχημένη μεγάλης κλίμακας επίθεση με drones εναντίον «επιχειρήσεων του στρατιωτικοβιομηχανικού συγκροτήματος της Ουκρανίας» στα δυτικά της χώρας.
Το ρωσικό υπουργείο πρόσθεσε ότι «δεν είχαν σχεδιαστεί» επιθέσεις σε στόχους στην Πολωνία.
Το υπουργείο ανέφερε επίσης ότι τα drones που φέρεται να εισέβαλαν στην Πολωνία είχαν μέγιστη εμβέλεια πτήσης που δεν ξεπερνούσε τα 700 χιλιόμετρα, υπονοώντας ότι τα drones που εκτοξεύθηκαν από τη Ρωσία δεν θα μπορούσαν να έχουν φτάσει σε πολωνικό έδαφος.
«Ωστόσο, είμαστε έτοιμοι να πραγματοποιήσουμε διαβουλεύσεις με την Πολωνία σχετικά με το θέμα αυτό με το υπουργείο Άμυνας της Πολωνίας», τόνισε το ρωσικό υπουργείο.
Είναι μέρος ενός σχεδίου της Ρωσίας;
Το Politico στη συνέχεια αναρωτιέται αν αυτό το περιστατικό είναι μέρος ενός σχεδίου της Ρωσίας;
Μετά τις αναποτελεσματικές απειλές του Ντόναλντ Τραμπ στον Βλαντίμιρ Πούτιν για να τερματίσει τον πόλεμο, η Ρωσία έχει κλιμακώσει τις επιθέσεις της.
«Αυτό είναι ένα μήνυμα από τη Μόσχα ότι δεν ενδιαφέρονται για μια ειρήνη που θα εξασφαλιστεί από μια δυτική δύναμη ασφαλείας και πιθανότατα δεν ενδιαφέρονται για ειρήνη καθόλου», έγραψε ο Τίμοθι Άς, οικονομολόγος που καλύπτει την Κεντρική Ευρώπη.
Ο απόστρατος στρατηγός Μπεν Χότζες, πρώην διοικητής του στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη, δεν είχε καμία αμφιβολία ότι η εισβολή των drones ήταν σκόπιμη και δήλωσε ότι υπογραμμίζει την τάση του Πούτιν να παίρνει ρίσκα, σημειώνοντας ότι περίπου 8.000 Αμερικανοί στρατιώτες είναι σταθμευμένοι στην Πολωνία.
Ο Χόφμαν δήλωσε ότι η προθυμία της Μόσχας να πάρει τέτοια ρίσκα αντανακλά τόσο αδυναμία όσο και οπορτουνισμό.
«Η Ρωσία δεν σέβεται την Ευρώπη. Και η πραγματικότητα είναι ότι η Ρωσία δεν τα πάει ιδιαίτερα καλά, ειδικά από οικονομικής άποψης. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο το Κρεμλίνο επιλέγει να κλιμακώσει τώρα — βλέπουν μια ευκαιρία», υποστήριξε.
Αστυνομικός στην Πολωνία μπροστά σε τμήμα drone που κατέπεσε.
Τι δείχνει το περιστατικό για την ετοιμότητα της αεράμυνας της Πολωνίας και του ΝΑΤΟ;
Η Πολωνία και οι σύμμαχοί της όντως εντόπισαν τα drones (αν και η Λευκορωσία, σύμμαχος του Κρεμλίνου, διεκδίκησε μέρος της δόξας για την ενημέρωση της Βαρσοβίας σχετικά με την προσέγγισή τους) και κατάφεραν να καταρρίψουν μερικά από αυτά.
Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί εντυπωσιακή επιτυχία για την Πολωνία και το ΝΑΤΟ, όπως επισημαίνει το Politico.
«Δεν είναι το είδος της αποστολής για την οποία πρέπει να χρησιμοποιούνται τα F-16 και τα F-35», δήλωσε ο Χότζες.
«Μετά από περισσότερα από τρία χρόνια πολέμου, αυτό δείχνει επίσης ότι το ΝΑΤΟ δεν έχει κάνει αρκετά για να προετοιμαστεί για τη ρωσική επίθεση, την οποία οι αναλυτές συνεχίζουν να προειδοποιούν ότι αποτελεί πραγματική απειλή», έγραψε ο Φίλιπς Ο’Μπράιεν, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σεντ Άντριους.
«Η χθεσινοβραδινή επίθεση των Ρώσων κατά της Πολωνίας (και αυτό ακριβώς ήταν) δείχνει ότι τα κράτη της συμμαχίας δεν έχουν φροντίσει να προετοιμαστούν κατάλληλα όχι μόνο για μελλοντικό πόλεμο, αλλά και για τον πόλεμο που τους απειλεί αυτή τη στιγμή», σημείωσε.
Η Ουκρανία, που έχει συνηθίσει τις σχεδόν καθημερινές επιθέσεις από τη Ρωσία, ανταποκρίνεται πιο γρήγορα και με μικρότερο κόστος.
Το Κίεβο δήλωσε ότι αναχαίτισε 386 από τα 415 ρωσικά drones και 27 από τους 43 πυραύλους που εκτοξεύθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας της Τρίτης.
Πώς μπορεί η εισβολή των drones να επηρεάσει το ΝΑΤΟ;
Το Politico γράφει ότι η Συμμαχία γνωρίζει ότι η αεροπορική της άμυνα χρειάζεται βελτίωση και τα περιστατικά της Τετάρτης ενισχύουν αυτή την αίσθηση.
Η Οάνα Λουνγκέσκου, μέλος του think tank Royal United Services Institute και πρώην εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε «έχει πει ότι το ΝΑΤΟ χρειάζεται πενταπλάσια αύξηση των αεροπορικών και πυραυλικών αμυντικών δυνατοτήτων, οπότε αυτό αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα. Είναι επίσης σημαντικό όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ να αποσαφηνίσουν την εθνική τους νομοθεσία σχετικά με την κατάρριψη αεροσκαφών που εισέρχονται στον εναέριο χώρο τους».
Ο Χότζες κάλεσε το ΝΑΤΟ να πραγματοποιήσει μια μεγάλη, πολυεθνική άσκηση αεροπορικής άμυνας, προκειμένου να συντονίσει κατάλληλα την αεροπορική άμυνα σε όλα τα κράτη της πρώτης γραμμής. Προέτρεψε επίσης την αλλαγή των κανόνων εμπλοκής για τις αεροπορικές περιπολίες πάνω από τη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα, ώστε τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να μπορούν να καταρρίπτουν ρωσικά drones και πυραύλους.
Τέλος, είπε ότι είναι λογικό το ΝΑΤΟ να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη δυτική Ουκρανία, προκειμένου να αποτρέψει τα ρωσικά drones και πυραύλους από το να πλησιάσουν τον εναέριο χώρο των συμμάχων.
«Δεν υπάρχουν ρωσικά αεροσκάφη που να πετούν πάνω από την Ουκρανία, οπότε αυτό δεν θα αποτελούσε κλιμάκωση της έντασης», υποστήριξε.
