Ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης, ο εθνομάρτυρας Χρυσόστομος Καλαφάτης, γεννήθηκε στην Τριγλία της Προποντίδας το 1867 μ.Χ.
Γονείς του Χρυσοστόμου ήταν ο Νικόλαος Καλαφάτης και η Καλλιόπη Λεμωνίδου. Το ζεύγος απέκτησε 8 παιδιά, 4 αγόρια και 4 κορίτσια. Από τ’ αγόρια επέζησαν ο πρωτότοκος Ευγένιος και ο Χρυσόστομος.
Η μητέρα του Καλλιόπη , έταξε τον Χρυσόστομο στην Παναγία την ημέρα των Φώτων του 1868 μ.Χ. Το ζεύγος Καλαφάτη, παρά την μέτρια οικονομική του κατάσταση, ανέθρεψε με επιμέλεια τα παιδιά του.
Ο Χρυσόστομος σπούδασε στη θεολογική Σχολή Χάλκης (1884 – 1891 μ.Χ.) και υπηρέτησε ως αρχιδιάκονος του μητροπολίτη Μυτιλήνης Κωνσταντίνου Βαλιάδη . Χρημάτισε πρωτοσύγκελος της Μεγάλης Εκκλησίας και το 1902 μ.Χ. χειροτονήθηκε από τον Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ μητροπολίτης Δράμας (1902 – 1910 μ.Χ.).
Οι αγώνες του εναντίον της βουλγαρικής προπαγάνδας και για την τόνωση του εθνικού φρονήματος ενόχλησαν την Υψηλή Πύλη, η οποία αξίωσε από το Πατριαρχείο την άμεση ανάκληση του (1907 μ.Χ.). Αποχωρίστηκε με πικρία το ποίμνιό του και αποσύρθηκε στην μητρόπολη Δράμας, η οποία κατέστη δυνατή το 1908 μ.Χ.
Η υποδοχή που του επιφύλαξε ο λαός της Δράμας ήταν ενθουσιώδης . Συνδέθηκε με την έξαρση του εθνικού αγώνα, γι’ αυτό και χαρακτηρίστηκε από την Υψηλή Πύλη επικίνδυνος για την δημόσια τάξη.
Ανακλήθηκε εκ νέου από την μητρόπολη Δράμας (20 Ιανουαρίου 1909 μ.Χ.) και αποσύρθηκε πάλι στην Τριγλία μέχρι την μετάθεση του στην μητρόπολη Σμύρνης (11 Μαρτίου 1910 μ.Χ.).
Στην Μητρόπολη Σμύρνης συνέχισε τους εθνικούς του αγώνες, οργάνωσε δε συλλαλητήριο για να καταγγείλει τις βιαιότητες των Βουλγάρων στην Μακεδονία εναντίον των Ελλήνων.
” Η ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ “
Μας περιγράφει αναλυτικά ο Rene Puaux : …..
《Μία γαλλική περίπολος από είκοσι άνδρες, κατευθύνθηκε αμέσως στη Μητρόπολη, με σκοπό να πεισθεί ο μητροπολίτης να έλθει και να παραμείνει στην εκκλησία της Sacre-Coeur ή στο Γαλλικό Προξενείο.
Ο μητροπολίτης Χρυσόστομος ΔΕΝ ΔΕΧΘΗΚΕ , λέγοντας ότι σαν καλός ποιμένας είχε χρέος να μείνει κοντά στο ποίμνιό του.
Όταν η περίπολος έβγαινε από τη Μητρόπολη, ένα αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν ένας Τούρκος αξιωματικός και δύο στρατιώτες, σταμάτησε μπροστά από το μητροπολιτικό κτίριο. Ο αξιωματικός ανέβηκε επάνω και διέταξε τον μητροπολίτη να τον ακολουθήσει στον Νουρεντίν πασά, τον στρατιωτικό διοικητή……
Σε δέκα λεπτά, και ενώ ο Χρυσόστομος κατέβαινε από την Μητρόπολη ,
βγήκε στο μπαλκόνι του κτιρίου ο Νουρεντίν πασάς, ο οποίος απευθύνθηκε στους χίλιους με χίλιους πεντακόσιους μουσουλμάνους, άνδρες και γυναίκες, που βρίσκονταν στην πλατεία·
Τους είπε ότι τους παραδίδει, τον Μητροπολίτη, προσθέτοντας χαρακτηριστικά τις φράσεις:
«Αν σας έκανε καλό, να του το ανταποδώσετε· αν σας έκανε κακό, να του κάνετε και εσείς κακό!》
Ο όχλος άρπαξε τον Μητροπολίτη. Τον έντυσαν με μία άσπρη μπλούζα που πήραν από τον Τούρκο κομμωτή, τον χτύπησαν με γροθιές και με ξύλα, τον έφτυναν στο πρόσωπο, του τρύπησαν με μαχαιριές το σώμα ,του ξερίζωσαν τη γενειάδα· του έβγαλαν τα μάτια , του έκοψαν τη μύτη και τα αυτιά.»
Αυτός όμως τους ευλογούσε!!!!!
Να σημειωθεί, ότι η γαλλική περίπολος παρακολουθούσε τα γεγονότα μέχρι αυτή τη σκηνή, χωρίς να επέμβει .
Οι άνδρες που την αποτελούσαν (επρόκειτο για ναύτες), ήθελαν να επέμβουν.
Οι διαταγές όμως είχαν δοθεί….
《Στη συνέχεια, δεν είδαμε πια το μητροπολίτη. Τον αποτελείωσαν σε μικρή απόσταση πιο πέρα. (Rene Puaux, «Ο θάνατος της Σμύρνης», Αθήνα 1992, σσ. 57-58).
Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 2556/5-7-1993 εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου, η εορτή του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης τιμάται κάθε έτος την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού.
Τριγλιανής καταγωγής
Αγγλική Φιλολογία
Αμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος
.
Πηγές:
Εστία , Νέας Σμύρνης.
www. Η μηχανή του Χρόνου.
(Rene Puaux, «Ο θάνατος της Σμύρνης», Αθήνα 1992, σσ. 57-58).
