Εννέα σημαντικές ρυθμίσεις, με τις οποίες αλλάζουν τα δεδομένα στη φορολογία ακινήτων και αναμορφώνεται το νομοθετικό καθεστώς για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Με τις ρυθμίσεις αυτές επιχειρείται να εξορθολογιστεί η αγορά ακινήτων, με το να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις που έχει η ραγδαία ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων, να αυξηθούν τα διαθέσιμα προς μακροχρόνια ενοικίαση σπίτια, να διατεθούν με ευνοϊκούς όρους σε φυσικά πρόσωπα νεόκτιστες κατοικίες, να αυξηθεί ο αριθμός των ασφαλισμένων κατοικιών και εν τέλει να επιλυθούν τα προβλήματα στέγασης που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες.
Διατάξεις
Οι ρυθμίσεις αυτές προβλέπουν:
1 Χορήγηση απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος για 3 έτη σε φορολογουμένους που κατέχουν κατοικίες έως 120 τ.μ., τις οποίες εκμίσθωσαν ή θα εκμισθώσουν με συμβάσεις μακροχρόνιας μίσθωσης τουλάχιστον τριετούς διάρκειας, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025. Η απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος θα ισχύσει για τα ενοίκια που θα εισπράξουν οι ιδιοκτήτες αυτοί στα τρία πρώτα έτη ισχύος των συμβάσεων μακροχρόνιας μίσθωσης, εφόσον την ημέρα της σύναψης της μίσθωσης ίσχυε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις:
α) η μακροχρόνια εκμισθούμενη κατοικία κατά τα φορολογικά έτη 2022 και 2023 ή κατά τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024, αν η μίσθωση καταρτιστεί το 2025, έχει δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του ιδιοκτήτη ως κενό ακίνητο (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο, ούτε ως κύρια ούτε ως δευτερεύουσα κατοικία του ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο ούτε ως δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο (έντυπα Ε1 και Ε2) ή
β) η μακροχρόνια εκμισθούμενη κατοικία, κατά τα φορολογικά έτη 2022 και 2023 ή κατά τα φορολογικά έτη 2023, 2023 και 2024 αν η μίσθωση καταρτιστεί το 2025, έχει διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνιες μισθώσεις και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση.
2 Χορήγηση διπλάσιας έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ – αυξημένης από το 10% στο 20% από το 2025– για κατοικίες φυσικών προσώπων, φορολογητέας αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για καταστροφές από φυσικά φαινόμενα (για καταστροφές από πυρκαγιά, σεισμό και πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης των προηγούμενων εδαφίων είναι μικρότερη του 1 έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά σε τόσα δωδέκατα όσοι και οι μήνες ασφάλισης εντός του προηγούμενου έτους.
3 Εξαίρεση ιδιοκτητών ανασφάλιστων κατοικιών με φορολογητέα αξία άνω των 500.000 ευρώ από κάθε επιχορήγηση στεγαστικής συνδρομής για ανακατασκευή ή επισκευή, από κάθε επιδότηση προσωρινής στέγασης, ενίσχυση πρώτης αρωγής και εφάπαξ έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπιση απλών επισκευαστικών εργασιών και την αντικατάσταση οικοσκευής, λόγω σεισμού, πυρκαγιάς από φυσικά αίτια και πλημμύρας. Στόχος είναι το Δημόσιο να μην υποχρεούται να διαθέτει τεράστια ποσά για αποζημιώσεις ιδιοκτητών λόγω καταστροφών των ακινήτων τους από ακραία φυσικά φαινόμενα, εφόσον οι ιδιοκτήτες αυτοί επιμένουν να τα έχουν ανασφάλιστα.
4 Παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 της ισχύος της διάταξης που προβλέπει την αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας 15% στις πωλήσεις ακινήτων.
5 Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ των ετών 2025, 2026 και 2027 για τα ακίνητα του Δήμου Σουφλίου της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
6 Προωθούνται οι διαδικασίες για τη χορήγηση δανείων – μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης- σε φυσικά πρόσωπα για την κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών, δηλαδή για την ανέγερση ή την αγορά πρώτης κατοικίας, και για την ενεργειακή αναβάθμιση ιδιοκτησιών (πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ»). Πιο αναλυτικά, ορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης των δανείων και της επιδότησης επιτοκίου στα φυσικά πρόσωπα, τα κριτήρια και ο τρόπος ελέγχου των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας κ.λπ.
7 Αύξηση της επιδότησης δαπανών επισκευής και ανακαίνισης ακινήτων που είναι ενταγμένα στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», καθώς και αναδρομική εφαρμογή της. Η επιδότηση θα χορηγείται για δαπάνες ύψους μέχρι 13.500 ευρώ αντί 10.000 ευρώ, που ισχύει σήμερα. Στις επιδοτούμενες δαπάνες θα περιλαμβάνονται τόσο τα έξοδα για τα απαιτούμενα υλικά όσο και οι πληρωμές αμοιβών για τις εργασίες. Επιπλέον, η επιδότηση θα ανέρχεται πλέον στο 60% των πραγματοποιθεισών δαπανών από το 40% σήμερα.
8 Eπιβολή νέου αυξημένου «τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» σε τουριστικά καταλύματα και ακίνητα που εκμισθώνονται βραχυχρόνια. Το τέλος αυτό, κατά τους μήνες Απρίλιο έως Οκτώβριο κάθε έτους, θα διαμορφώνεται ως εξής, ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα:
α) Για ξενοδοχεία:
* 1-2 αστέρων, 2 ευρώ,
* 3 αστέρων, 5 ευρώ,
* 4 αστέρων, 10 ευρώ,
* 5 αστέρων, 15 ευρώ,
β) Για ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα, 2 ευρώ,
γ) Για ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, 8 ευρώ, ενώ για βραχυχρόνια μισθούμενες μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., 15 ευρώ
δ) Για αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες), 15 ευρώ,
ε) Για αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, 8 ευρώ, εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 15 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ..
Για το διάστημα Νοεμβρίου – Μαρτίου κάθε έτους, τα παραπάνω ποσά του τέλους ανθεκτικότητας θα μειώνονται κατά 60%-75%.
9 Αναστολή διάθεσης νέων κατοικιών για βραχυχρόνια μίσθωση για ένα έτος στο 1ο, 2ο και 3ο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων. Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 δεν επιτρέπεται να εγγράφονται στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής ακίνητα που βρίσκονται στο 1ο, 2ο και 3ο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος που αποκτάται από βραχυχρόνια μίσθωση από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μέχρι τον έλεγχο, που δεν είναι κατώτερο από 20.000 ευρώ.
Σε περίπτωση νέας παράβασης εντός του ίδιου φορολογικού έτους, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων, που δεν είναι κατώτερο από 40.000 ευρώ.
