Σημαντικές αλλαγές ετοιμάζονται στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και στα τιμολόγια ρεύματος με την κυβέρνηση να προσανατολίζεται στη μαζική μετακίνηση των καταναλωτών από τα «πράσινα» (κυμαινόμενα) στα σταθερά ή «μπλε».
Η λήξη του θεσμικού πλαισίου που καθιέρωσε τα ειδικά τιμολόγια, στις 31 Δεκεμβρίου 2024, ενδέχεται να σηματοδοτήσει το τέλος εποχής για τα προγράμματα αυτά, ωθώντας εκατομμύρια καταναλωτές σε νέα τιμολογιακά προϊόντα.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξετάζει το ενδεχόμενο εισαγωγής νέων μορφών τιμολόγησης, όπως τα «πορτοκαλί» τιμολόγια με δυναμική τιμολόγηση, παράλληλα με την προώθηση των σταθερών τιμολογίων.
Ο στόχος, είναι η αποφυγή των ακραίων διακυμάνσεων στις τιμές που προκαλούν οι χρηματιστηριακές αγορές και οι γεωπολιτικές εντάσεις. Το υπουργείο επιδιώκει την ευθυγράμμιση της ελληνικής αγοράς με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όπου οι σταθερές χρεώσεις είναι πολύ πιο διαδεδομένες.
Πριν από την ενεργειακή κρίση, στην Ελλάδα μόνο 500.000 έως 600.000 από τα συνολικά 7 εκατομμύρια οικιακών καταναλωτών είχαν επιλέξει σταθερά τιμολόγια. Αντίθετα, σε χώρες όπως η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η πλειονότητα των νοικοκυριών χρησιμοποιούσε τέτοιες συμβάσεις.
Νομοθετική παρέμβαση
Υπάρχουν σκέψεις, όπως γράφει ο OT, ακόμη και για νομοθετική παρέμβαση που θα υποχρεώνει τους καταναλωτές να μεταφερθούν στα «μπλε» τιμολόγια. Αυτή η κίνηση ωστόσο συγκρούεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία που προστατεύει την ελεύθερη αγορά. Πιθανολογείται πως η κυβέρνηση μπορεί να θέσει στους καταναλωτές το δίλημμα: προαιρετική επιλογή ανάμεσα σε κυμαινόμενα («κίτρινα») και σταθερά («μπλε») τιμολόγια ή υποχρεωτική μετάβαση στα σταθερά.
Η ηγεσία του υπουργείου εμφανίζεται να προβληματίζεται για το πώς θα εφαρμοστούν οι αλλαγές, ενώ δεν αποκλείεται το σενάριο παράτασης των «πράσινων» τιμολογίων μέχρι να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.
Οι αντιδράσεις
Οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η ΔΕΗ και οι ανεξάρτητοι προμηθευτές, συμφωνούν με την ιδέα της στροφής των καταναλωτών στα σταθερά τιμολόγια. Ωστόσο, αντιδρούν σθεναρά σε οποιαδήποτε κίνηση που θα επιβάλλει μαζική και υποχρεωτική μετακίνηση των οικιακών καταναλωτών στα σταθερά προγράμματα.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η απότομη μεταφορά εκατομμυρίων καταναλωτών σε τέτοια τιμολόγια θα είναι αδύνατη και οικονομικά επιζήμια για τις εταιρείες ενέργειας, δεδομένου ότι απαιτούνται τεράστιες ποσότητες χρηματοπιστωτικών προϊόντων hedging (Αντιστάθμιση Κινδύνου) για να σταθεροποιηθούν οι τιμές.
Η αγορά χρειάζεται περίπου 60 TWh (τεραβατώρες) για να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες σε σταθερές χρεώσεις, ποσότητες που είναι δύσκολο και κοστοβόρο να βρεθούν στις αγορές. Οι πάροχοι αντιπροτείνουν τη σταδιακή μετακίνηση των καταναλωτών μέσω ενημερωτικών εκστρατειών και την ανάπτυξη προϊόντων με σταθερές χρεώσεις, που θα προσφέρουν στους καταναλωτές την απαραίτητη προστασία από τις ακραίες διακυμάνσεις τιμών.
Εν κατακλείδι, ενώ το υπουργείο εξετάζει σοβαρά τη μετακίνηση των καταναλωτών σε πιο σταθερά τιμολόγια, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας προειδοποιούν για τις προκλήσεις που μπορεί να φέρει μια υποχρεωτική μαζική μετάβαση, επιμένοντας ότι χρειάζεται χρόνος και σωστός σχεδιασμός για να υλοποιηθούν οι αλλαγές αυτές.