Η «Αιγαίoν Α.Ε» υπήρξε μια από τις πλέον μεγαλύτερες εταιρείες της εγχώριας κλωστοϋφαντουργίας και η ιστορία της συνδέεται άμεσα με την οικογένεια Καρέλλα .
Ο Νικόλαος Καρέλλας, βιομήχανος και επιχειρηματίας, διέθετε μια μονάδα κλωστοϋφαντουργίας στη Σύρο, καθώς και ατμόπλοια και οικόπεδα τα οποια ειχε κληρονομήσει από τον πατέρα του Δημήτριο Καρέλλα .
Ο Νικόλαος Καρέλλας ίδρυσε το 1920 την κλωστοϋφαντουργία «ΒΕΛΚΑ» και αργότερα το 1924 την κλωστοϋφαντουργία ΑΙΓΑΙΟΝ Α.Ε στον Πειραιά.
Μετα απο τρεις δεκαετίες το 1955 και ενώ στο τιμόνι της επιχείρησης βρισκόταν ο Δημήτριος Ν. Καρέλλας λειτούργησε μια νέα μεγάλη ξεχωριστή κλωστοϋφαντουργική μονάδα στο Λαύριο.
Ο Δημήτριος Ν. Καρέλλας συνδέεται άμεσα με την νεότερη ιστορία ενός εκ των μεγαλυτέρων ιστορικών αθλητικών σωματείων του Πειραιά ,του Εθνικού Πειραιώς .
Ο Δημήτριος Ν. Καρέλλας διετέλεσε επί σειρά ετών μεγαλομέτοχος / πρόεδρος της ομάδας από την δεκαετία του 1950 (οδηγώντας την ομάδα στις μεγαλύτερες επιτυχίες της ως σήμερα) έως και τον θάνατο του στο Λονδίνο το 1993 (έπειτα απο την χρεωκοπία των επιχειρήσεων του στις αρχές της δεκαετίας του ’90).
Ακριβώς δίπλα στο σημερινό τσιμεντένιο κουφάρι της πάλε ποτέ μεγάλης κλωστοϋφαντουργίας βρίσκονται οι πολυκατοικίες του Καρέλλα ,που σήμερα τις αποκαλούν πολυκατοικίες της κρίσης.
Οι ένοικοί τους τράφηκαν από τα συσσίτια δύο δεκαετίες πριν αυτά εμφανιστούν στις γειτονιές της Αθήνας. Εδώ, πίσω από κάθε πόρτα υπήρχε άνεργος ή ημιαπασχολούμενος όταν ακόμη δεν είχε σκάσει η φούσκα της ανάπτυξης στην υπόλοιπη χώρα. Κάποιοι κατάφεραν να ξεφύγουν. Άλλοι εγκλωβίστηκαν. Και οι φτωχοί έγιναν φτωχότεροι.Οι Πολυκατοικίες του Καρέλλα, από το όνομα του ιδιοκτήτη της κλωστοϋφαντουργίας Αιγαίον. Χτίστηκαν στα μέσα του ’60 για να φιλοξενήσουν υφάντριες και κομποδέτες. Αρχές του ’90 όμως η επιχείρηση πτώχευσε, αφήνοντας 1.500 ανέργους. Ακολούθησαν έξι ακόμη λουκέτα σε ένα κύμα αποβιομηχάνισης που έπνιξε την κοινωνία του Λαυρίου.
Ηταν Οκτώβριος του ’91 όταν 250 οικογένειες περίμεναν σε ουρές τη διανομή τροφίμων και στους δρόμους ανέμιζαν μαύρες σημαίες. Ο τότε δήμαρχος Κωνσταντίνος Πόγκας παρομοίαζε τις εικόνες με εκείνες της Κατοχής (όπως πολλοί κάνουν και σήμερα) και δήλωνε στον Τύπο ότι θα στήνονταν καζάνια με μαγειρεμένο φαγητό στα σχολεία της πόλης.
Τότε άρχισε και η παρακμή των δύο πολυκατοικιών. Παράθυρα έσπασαν και στη θέση τους μπήκαν νάιλον τσιρότα. Σωλήνες ράγισαν και δεν κολλήθηκαν ξανά. Κάποιοι σταμάτησαν να πληρώνουν για τον καθαρισμό των βόθρων. Το ρεύμα κόπηκε και επανασυνδέθηκε. Οι ανελκυστήρες πάγωσαν στην ακινησία. Σίδερα σκούριασαν, τοίχοι δεν ασβεστώθηκαν, αυτοκίνητα αποσύρθηκαν στις αυλές. Οροφοι άδειασαν και όροφοι γέμισαν. Στη θέση όσων έφυγαν στα χωριά, ήρθαν παιδιά συνταξιούχων που δεν τους έπαιρνε να ζουν στο νοίκι. Η διαβίωση στις πολυκατοικίες της κρίσης – τουλάχιστον – είναι δωρεάν. Η εταιρεία που αγόρασε τις παλιές εγκαταστάσεις του εργοστασίου τους έστειλαν εξώδικα για να φύγουν. Αλλά επειδή τους χρωστούσαν χρήματα εμείναν εκεί. Από το 1997 όμως δεν τους ενόχλησε κανείς» .
Από το μπαλκόνια τους βλέπεις να απλώνονται οι εκτάσεις της παλιάς κλωστοϋφαντουργίας. Ένα μεγάλο κομμάτι τους έχει αξιοποιηθεί. Χτίστηκε εκεί ένα Jumbo, άνοιξαν εστιατόρια και άλλοι εμπορικοί χώροι. Δίπλα τους όμως συνεχίζεται η αποσύνθεση στα ερείπια τής Αιγαίον.
Το παράδειγμα της επιχείρησης μιμήθηκαν το ’90 η ΕΜΜΕΛ, τα Κλωστήρια Λαυρίου, η ΒΕΛΠΕΞ, η ΑΒΕΛ- Μεταλλευτική, η Τεχνοκράφτ, η Best Boats. Έρευνα του Δήμου Λαυρεωτικής το 1995 υπολόγιζε τους ανέργους σε 807 στην πόλη και σε 2.000 στην ευρύτερη περιοχή.
Η περιοχή είχε εισέλθει και παλαιότερα σε κύκλους κρίσης. Το 1977 η Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου διέκοψε τις μεταλλευτικές δραστηριότητές της παρασύροντας σε ένα ντόμινο κατάρρευσης όλες τις μεγάλες βιομηχανίες της περιοχής. Γραμμές παραγωγής μεταφέρθηκαν σε μέρη με περισσότερες προοπτικές και πάνω από το 20% του πληθυσμού εγκατέλειψε την πόλη για να ξεφύγει από την ανεργία. Όσοι έμειναν πάντως δεν ήταν αβοήθητοι.
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ. «Τότε υπήρχε μεγάλη ανταπόκριση στο κάλεσμα για αλληλεγγύη. Ολη η Ελλάδα μπορούσε να βοηθήσει. Σήμερα είναι πιο δύσκολη η κατάσταση. Ολη η χώρα υποφέρει» παρατηρεί ο Συρίγος Βάλσαμος, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου. Μια έκφανση της σημερινής αλληλεγγύης είναι σύμφωνα με τον ίδιο οι επανασυνδέσεις ρεύματος όπου το κόβει η ΔΕΗ. Μέλη της Λαϊκής Επιτροπής Λαυρεωτικής (απαρτίζεται κυρίως από μέλη του ΠΑΜΕ) υπολογίζουν ότι έχουν επανασυνδέσει το ρεύμα τουλάχιστον σε 150 νοικοκυριά του Λαυρίου τα τελευταία δύο χρόνια.
Μαθημένοι εδώ και καιρό στην κρίση και στις δυσκολίες, οι κάτοικοι των πολυκατοικιών του Καρέλλα δεν κρύβουν από τους γείτονες τα προβλήματά τους.
