Μάτι: Επτά Χρόνια Μετά – Μια Κραυγή Δικαιοσύνης μέσα από τις Στάχτες
Το ημερολόγιο έγραφε 24 Ιουλίου 2018 όταν το πρώτο φως της αυγής αποκάλυψε τη φρίκη. «Ήσασταν εδώ; Τι έχει συμβεί;», ρωτήσαμε μία γυναίκα, με το βλέμμα της χαμένο στην αυλή δίπλα στο μοιραίο οικόπεδο. «Ζήσαμε την κόλαση. Είδα ανθρώπους να τρέχουν με φωτιά στα ρούχα τους, ένα κοριτσάκι να πηδά από τα βράχια», μας είπε δακρυσμένη, περιγράφοντας όσα δεν χωρούν στη λογική.
Δίπλα στο σπίτι της, δεκάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν και κάηκαν αγκαλιασμένοι. Τα καμένα αυτοκίνητα με τα κλειδιά ακόμα στις μηχανές, από τον δρόμο προς τη Ραφήνα μέχρι την Αργυρά Ακτή, μαρτυρούσαν τη μαζικότητα και το αδιέξοδο της καταστροφής.
Η πρώτη φορά που ακούστηκε η λέξη «ένοχος»
Σήμερα, επτά χρόνια μετά, το Μάτι εξακολουθεί να σιωπά, αλλά η σιωπή του είναι ηχηρή. Μέσα από τις στάχτες, για πρώτη φορά ακούστηκε η λέξη που περίμεναν οι συγγενείς των θυμάτων: ένοχος.
Ο Γιώργος Καΐρης, που έχασε τη σύζυγό του, δηλώνει με συγκρατημένη ανακούφιση: «Ήθελα να ακούσω τη λέξη ‘ένοχος’ και την άκουσα. Μετά από χρόνια δικαστικού αγώνα, μπήκε ένα λιθαράκι προς τη Δικαιοσύνη για τους 120 νεκρούς και τους 58 εγκαυματίες μας». Παρά τη μερική δικαίωση, ο ίδιος σημειώνει με πικρία: «Η εικόνα με τις χειροπέδες ήταν δικαίωση, αλλά δεν μας κάνει να πονάμε λιγότερο. Δεν υπάρχει πονόμετρο».
Μια μικρή νίκη – και πολλές εκκρεμότητες
Ο Κώστας Τουρναβίτης, που έχασε τον αδελφό του Δημήτρη και τη σύντροφό του, την ηθοποιό Χρύσα Σπηλιώτη, μιλά για βελτίωση στο επίπεδο της δικαιοσύνης, αλλά με σημαντικά ερωτηματικά: «Η απόφαση ήρθε μετά από κοινωνική πίεση, αλλά το βούλευμα ήταν εκτός πραγματικότητας. Το κακούργημα δεν στοιχειοθετήθηκε όπως θα έπρεπε».
Η Κάλλι Αναγνώστου, πρόεδρος του Συλλόγου Θανόντων και Εγκαυματιών, επισημαίνει τη βαθιά, ψυχική πληγή: «Επτά χρόνια κουβαλάμε τα ουρλιαχτά. Υπάρχουν οι νεκροί και οι ζωντανοί-νεκροί. Η τιμωρία είναι μια μικρή νίκη, αλλά πολλοί υπεύθυνοι παραμένουν ατιμώρητοι. Η Αστυνομία, το Λιμενικό, το Δασαρχείο δεν κλήθηκαν καν».
Η ίδια αναρωτιέται με οδύνη: «Θα έχει αξία το μελάνι της απόφασης ή θα στεγνώσει και θα χαθεί; Τίποτα δεν έχει τελειώσει. Είμαστε εσαεί καμένοι».
Η ιστορική απόφαση και η επόμενη μέρα
Το Εφετείο της Αθήνας καταδίκασε τέσσερα πρόσωπα: τον πρώην αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρη Τερζούδη, τον υπαρχηγό Βασίλη Ματθαιόπουλο, τον διοικητή του ΕΣΚΕ Ιωάννη Φωστιέρη και τον τότε γ.γ. Πολιτικής Προστασίας Ιωάννη Καπάκη. Από τα πέντε έτη κάθειρξης, εκτιτέα θα είναι μόνο τα δύο, με δυνατότητα εναλλακτικής έκτισης.
Παρά τη μικρή διάρκεια, πρόκειται για απόφαση-σταθμό. Ο δικηγόρος Δημήτρης Σκύφτας δήλωσε: «Το δικαστήριο έστειλε μήνυμα: η ατιμωρησία δεν είναι πια δεδομένη. Καταδικάστηκε για πρώτη φορά και παράγοντας της Πολιτικής Προστασίας. Είναι ένα θεσμικό καμπανάκι».
Το σκεπτικό της απόφασης αναμένεται να καθαρογραφεί τους επόμενους μήνες. Μέχρι τότε, οι συγγενείς και οι εγκαυματίες συνεχίζουν τον αγώνα τους – όχι για εκδίκηση, αλλά για μνήμη, δικαιοσύνη και την υπόσχεση ότι καμία άλλη τραγωδία δεν θα βρει την Πολιτεία απροετοίμαστη.