Μία από τις πλέον συγκλονιστικές και αποκαλυπτικές συνεντεύξεις Τύπου πραγματοποιήθηκε σήμερα, Δευτέρα 7 Απριλίου, στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ από τον Σύλλογο Συγγενών Θανόντων και Εγκαυματιών της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι, τον Ιούλιο του 2018. Με λόγια που συγκινούν αλλά και εξοργίζουν, οι συγγενείς των θυμάτων παρέθεσαν μεθοδικά και τεκμηριωμένα συνολικά 15 κρίσιμα λάθη και παραλείψεις στην πρόληψη και επέμβαση, καθώς και 8 σημεία αποτυχίας στη διαχείριση της καταστροφής, ζητώντας επιτέλους την απόδοση δικαιοσύνης.
«Το 112 έπρεπε να λειτουργεί από το 2003»
Από τα πρώτα σημεία που τόνισαν ήταν η απουσία του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112, που αν και είχε δρομολογηθεί ήδη από το 2003, δεν λειτούργησε ποτέ μέχρι το 2018, λόγω προσφυγών και γραφειοκρατικών εμποδίων. Το αποτέλεσμα ήταν να χαθεί πολύτιμος χρόνος, με πολίτες και Αρχές να μην έχουν κοινή, άμεση γραμμή επικοινωνίας.
Το ανενεργό Evita και η άσκηση… «προετοιμασίας» που δεν βοήθησε
Οι συγγενείς κατήγγειλαν ότι ποτέ δεν ενεργοποιήθηκε το σύστημα Evita, ένα σύγχρονο εργαλείο που θα προσέφερε δορυφορική εικόνα και ψηφιακό σχέδιο εκκένωσης. Αν και λίγους μήνες πριν την τραγωδία είχε πραγματοποιηθεί η μεγαλεπήβολη άσκηση “ΔΙΑ ΠΥΡΟΣ 2018”, με συμμετοχή υψηλόβαθμων στελεχών, εναέριων μέσων και ακόμη και drones, αυτή δεν απέδωσε κανένα αποτέλεσμα στην κρίσιμη στιγμή.
Ψευδής αίσθηση ετοιμότητας και πλήρης απουσία σχεδιασμού
Στη συνέντευξη παρουσιάστηκε η δήλωση του τότε Γεν. Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας που διαβεβαίωνε για την «εξαιρετική ετοιμότητα» του συστήματος δασοπυρόσβεσης, λίγες μόλις εβδομάδες πριν την καταστροφή. Η πραγματικότητα, ωστόσο, ήταν τελείως διαφορετική: δεν υπήρξε καμία εναέρια επιτήρηση, καμία προετοιμασία για εκκένωση, και οι εμπλεκόμενοι φορείς δεν επικοινωνούσαν ούτε μεταξύ τους, ούτε με τους πολίτες.
Η φωτιά ξέσπασε στο Νταού Πεντέλης στις 16:20, αλλά η κινητοποίηση έγινε 30 λεπτά μετά. Η καθυστέρηση αυτή αποδείχτηκε μοιραία. Οι επίγειες δυνάμεις έφτασαν αργά και απροετοίμαστες, ενώ η επικοινωνία και ο συντονισμός απουσίαζαν πλήρως. Στο ΕΣΚΕ (Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων) υπήρχε απόλυτη σύγχυση, σύμφωνα με τους συγγενείς.
Αστυνομία και Λιμενικό: Η εγκληματική αδράνεια
Ιδιαίτερη μνεία έγινε στη συμπεριφορά της ΕΛ.ΑΣ., η οποία με απόφαση της Τροχαίας έκλεισε δρόμους και έστρεψε τα αυτοκίνητα προς το Μάτι, δημιουργώντας ένα θανάσιμο κλοιό. Όσοι παγιδεύτηκαν μέσα, εγκλωβίστηκαν και βρήκαν φρικτό θάνατο. Αντί να αναγνωριστούν οι αστοχίες, υπήρξαν δηλώσεις περηφάνειας για τη «σωτήρια» δράση των αρχών.
Παράλληλα, το Λιμενικό, ενώ είχε οπτική επαφή με τη φωτιά, δεν αντέδρασε μέχρι που ειδοποιήθηκε από την Πρεσβεία της Δανίας! Δεν παρείχε καμία βοήθεια στους πολίτες που πάλευαν στη θάλασσα για ώρες, και ο τότε Υπουργός Ναυτιλίας δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει, παρά το ότι γνώριζε ήδη από τις 19:55 για νεκρούς.
ΕΚΑΒ και νοσοκομεία: Έξω από τις φλόγες, μέσα στο χάος
Το ΕΚΑΒ έμεινε εκτός των καιόμενων περιοχών, περιμένοντας στις διασταυρώσεις. Όπως καταγγέλλεται, πολλοί άνθρωποι πέθαναν αβοήθητοι, ενώ άλλοι είδαν την υγεία τους να επιδεινώνεται τραγικά λόγω της καθυστερημένης επέμβασης. Στα νοσοκομεία επικράτησε χάος. Δεν είχαν εξειδικευμένα τμήματα για εγκαυματίες, ούτε ενημερώθηκαν έγκαιρα. Και, ακόμα χειρότερα, υπήρξαν καταγγελίες για απόκρυψη στοιχείων παραλαβής νεκρών και τραυματιών.
Το μεγάλο ψέμα: Η συνέντευξη-σκηνοθεσία της 25ης Ιουλίου 2018
Μέσα σε όλα, οι συγγενείς θυμήθηκαν την περίφημη συνέντευξη Τύπου της κυβέρνησης στις 25/7/2018, όταν οι Αρχές μιλούσαν σαν να μην είχε συμβεί τίποτα, ενώ ήδη γνώριζαν για δεκάδες νεκρούς. Με δηλώσεις περί «λίγων τραυματιών» και ευχολόγια για «καλή δουλειά των υπηρεσιών», επιχείρησαν να κουκουλώσουν την αλήθεια, όπως κατήγγειλε ο Σύλλογος.
Καμία ΕΔΕ, καμία ευθύνη, καμία Δικαιοσύνη
Σοκαριστικό ήταν το γεγονός πως ποτέ δεν έγινε ΕΔΕ (Ένορκη Διοικητική Εξέταση) στην Πυροσβεστική, δεν δημιουργήθηκε φάκελος καταστροφής, και κανένας από τους εμπλεκόμενους υψηλόβαθμους δεν κλήθηκε να δώσει λόγο. Οι συγγενείς επεσήμαναν πως ακόμη και ψευδείς καταγραφές ρίψεων νερού από ελικόπτερα δεν ελέγχθηκαν.
Η μνήμη δεν σβήνει – Η αλήθεια δεν κρύβεται
Με δάκρυα στα μάτια, ο Σύλλογος Συγγενών κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να ξεχάσουν, ούτε να αποδεχτούν τη συγκάλυψη. Ο αγώνας τους είναι αγώνας μνήμης, αξιοπρέπειας και δικαιοσύνης. Όπως είπαν χαρακτηριστικά:
«Δεν ζητάμε εκδίκηση. Ζητάμε να αποδοθούν ευθύνες. Να μην ξαναχαθεί έτσι καμία ζωή. Το Μάτι δεν ήταν μια φυσική καταστροφή. Ήταν κρατική αποτυχία».
Σήμερα, σχεδόν επτά χρόνια μετά, οι πληγές παραμένουν ανοιχτές. Και όσο η πολιτεία δεν τις κοιτάζει κατάματα, θα ματώνουν ακόμη περισσότερο.