Η αβεβαιότητα που επικρατεί εν όψει της εφαρμογής σε δύο μήνες του νέου κανονισμού του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για τη χρήση από τα πλοία καυσίμων μειωμένης περιεκτικότητας σε θείο (0,5%), γνωστός ως «ΙΜΟ 2020», έχει ισχυρό αντίκτυπο στις τιμές των καυσίμων υψηλής περιεκτικότητας σε θείο (HSFO) και χαμηλής περιεκτικότητας (MGO-LS). Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι φωνές των πλοιοκτητών που ζητούν οι λύσεις για καθαρότερα καύσιμα να αναζητηθούν όχι πάνω στα πλοία αλλά από τη βιομηχανία καυσίμων.
Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση που παρέχει η ναυτιλιακή οργάνωση Bimco στους πλοιοκτήτες μέλη της, ενώ η τιμή του πετρελαίου χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο (MGO LS) παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό σταθερή, η τιμή του καυσίμου πετρελαίου υψηλής περιεκτικότητας σε θείο (HSFO) γίνεται όλο και πιο ασταθής τους τελευταίους μήνες. Η διαφορά τιμών HSFO-MGO LS έχει, σε ορισμένους λιμένες, διευρυνθεί σε επίπεδα που υπερβαίνουν την πραγματική τιμή του HSFO, επισημαίνει ο Πίτερ Σαντ, αναλυτής της Bimco.
Προβληματισμός από τη μεταβλητότητα
Αυτή η μεταβλητότητα των τιμών προβληματίζει και τους πλοιοκτήτες που καλούνται να γίνουν μάντεις για το πώς θα κινηθούν οι τιμές των καυσίμων και να επιλέξουν αν θα κάνουν το πλοίο τους διυλιστήριο (εγκαθιστώντας scurbbers) για να χρησιμοποιούν το φτηνότερο καύσιμο ή θα επιλέξουν το ακριβότερο με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό στο επίπεδο του ανταγωνισμού.
Επισημαίνεται ότι σε λιγότερο από δύο μήνες οι εφοπλιστές δεν επιτρέπεται πλέον να καίνε καύσιμο πετρελαίου με εκπομπές θείου άνω του 0,5%, εκτός εάν υπάρχει εγκατάσταση scrubbers επί του πλοίου που «καθαρίζει» τις εκπομπές, κατακρατώντας τα οξείδια του θείου.
Ο κανονισμός αυτός αποτελεί μια τεράστια πρόκληση για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, καθώς στη συντριπτική τους πλειονότητα τα πλοία λειτουργούν με καύσιμο HSFO.
Η έλευση του νέου κανονισμού
Όπως αναφέρει ο κ. Σαντ, ενώ έως τώρα η αγορά ναυτιλιακών καυσίμων συνήθως συσχετιζόταν άμεσα με τις εξελίξεις στην αγορά αργού πετρελαίου, το τελευταίο διάστημα η τιμολόγησή του επηρεάζεται και από την επικείμενη έλευση του κανονισμού «ΙΜΟ 2020».
Η αυξημένη μεταβλητότητα των τιμών των καυσίμων θεωρείται τώρα φυσιολογική, καθώς στη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2019 η τιμή του HSFO στη Σιγκαπούρη έπεσε μέχρι και 45% σε λιγότερο από έναν μήνα. Προς τα τέλη του περασμένου Ιουνίου και στη διάρκεια 14 ημερών, η τιμή για την HSFO αυξήθηκε στο λιμάνι της Σιγκαπούρης κατά 132 δολάρια ανά μετρικό τόνο, από τα 370 δολ./τόνο στα 502 δολ./τόνο.
Επρόκειτο για μια τεράστια αλλαγή τιμών, λαμβάνοντας υπόψη τη σταθερότητα της αγοράς κατά τους προηγούμενους έξι μήνες. Τις εβδομάδες που ακολούθησαν, οι τιμές υποχώρησαν και βυθίστηκαν σε μόλις 330 δολάρια ανά μετρικό τόνο, στο χαμηλότερο σημείο από το 2017.
Η τιμή του HSFO συνέχισε την ανάκαμψη και αυξήθηκε πάνω από τα προηγούμενα επίπεδα κατά τους μήνες Αύγουστο και αρχές Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια, στις 14 Σεπτεμβρίου 2019, όταν χτυπήθηκαν οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας το αργό πετρέλαιο Brent αυξήθηκε κατά 20% αρχικά, με την τιμή του HSFO στη Σιγκαπούρη να φτάνει στις 17 Σεπτεμβρίου 2019 στα 590 δολ./μετρικό τόνο. Ωστόσο, στη συνέχεια υποχώρησε σε χαμηλότερα επίπεδα, φτάνοντας σε νέο χαμηλό έτους, στα 323 δολ. ο τόνος στις 10 Οκτωβρίου 2019.
Επίσης, όπως αναφέρει ο Πίτερ Σαντ, από την 1η Οκτωβρίου έως την 1η Νοεμβρίου η διαφορά για το HSFO-MGO LS στο Ρότερνταμ έφτασε στο 21%, από 229 δολ. ο τόνος στα 277 δολ. Αντιθέτως οι τιμές του MGO LS παρουσίασαν μικρότερη μεταβλητότητα στη διάρκεια του 2019.
Εργαλείο από την Bimco
Πάντως τα μέλη της Bimco μπορούν να αξιοποιήσουν ένα «εργαλείο τιμολόγησης» που δημιούργησε η ναυτιλιακή οργάνωση προκειμένου να παρακολουθούν στενότερα τη διακύμανση των τιμών των καυσίμων. Η εφαρμογή δείχνει τις τιμές των καυσίμων σε 32 λιμάνια σε όλο τον κόσμο, βάσει των καθημερινών πληροφοριών που παρέχει η MABUX. Η υπηρεσία είναι διαθέσιμη μόνο στα μέλη της Bimco.
Ένα ακόμη στοιχείο που χαρακτηρίζει την αγορά των ναυτιλιακών καυσίμων αυτή την περίοδο είναι η διαφορετική διαθεσιμότητα του κάθε καυσίμου ανά λιμάνι και οι διαφορές στις τιμές του ίδιου καυσίμου από λιμάνι σε λιμάνι. Ορισμένα λιμάνια, όπως η Σιγκαπούρη, επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην αποθήκευση του MGO LS.
Η συνέπεια είναι η μείωση των προμηθειών HSFO, η οποία ενδεχομένως να συμβάλει στις διακυμάνσεις της τιμής. Αυτό το φαινόμενο ίσως προκάλεσε τη διαφορά τιμής για το HSFO μεταξύ Σιγκαπούρης και Ρότερνταμ.
Η διαφορά τιμής μεταξύ των δύο λιμένων κορυφώθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2019 σε 162 δολ. ανά μετρικό τόνο. Λίγο αργότερα, η διαφορά των τιμών έπεσε κατακόρυφα, φθάνοντας στα 13 δολάρια ανά μετρικό τόνο στις 10 Οκτωβρίου 2019.
Ο γάιδαρος και το σαμάρι
Στο μεταξύ η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά καυσίμων δεν μπορεί παρά να σχολιάζεται από τους πλοιοκτήτες. Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του Έλληνα εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου μιλώντας στην εκδήλωση που οργάνωσε στο Λονδίνο ο καθηγητής Κώστας Γραμμένος.
Δεν μπορούμε να χτυπήσουμε τον γάιδαρο και χτυπάμε το σαμάρι, είπε ο Έλληνας εφοπλιστής, εξηγώντας ότι ο «γάιδαρος» είναι τα διυλιστήρια και οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες και οι εφοπλιστές και τα πλοία τους είναι το «σαμάρι». Δεν καταλαβαίνω, συνέχισε, γιατί πρέπει να εγκαταστήσουμε σε κάθε πλοίο ένα μικρό διυλιστήριο (σ.σ.: Scrubbers) και δεν απαγορεύουμε την ύπαρξη αυτού του καυσίμου (σ.σ.: HFSO) που καταστρέφει το περιβάλλον. «Γιατί να έχουμε τους πλοιοκτήτες να κάνουν εικασίες για τη διαφορά τιμής και να υποχρεωθούν να καταστρέψουν τους κινητήρες τους; Η μεγαλύτερη υποκρισία είναι ότι η λύση είναι τα scrubbers» κατέληξε, προκαλώντας τα χειροκροτήματα του κοινού, σύμφωνα με το Tradewinds.
