Μια νέα τακτική που χρησιμοποιούν τα κυκλώματα επαιτείας για να συγκινήσουν τους περαστικούς είναι η εκμετάλλευση ζώων, κυρίως μικρόσωμων σκύλων. Όπως σημειώνει ο κ. Κωτούλας, τα κυκλώματα χρησιμοποιούν ζώα με πιστοποιητικά, τα οποία επιδεικνύουν για να ενισχύσουν την αξιοπιστία τους.
Ζώα για Ενίσχυση της Συγκίνησης
Η προτίμηση στη χρήση ζώων φαίνεται να βασίζεται στην αποφυγή νομικών προβλημάτων που σχετίζονται με την εκμετάλλευση ανηλίκων, όπως εξηγεί ο Χρυσοβαλάντης-Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, δικηγόρος και Συντονιστής της Ειδικής Δράσης Υπηρεσιών Συντονισμού για Θύματα Εμπορίας Ανθρώπων.
«Όταν ένα θύμα εκμετάλλευσης συνοδεύει ανήλικο, υπάρχει το επιπλέον αδίκημα της εκμετάλλευσης ανηλίκου. Η χρήση ζώων αποσκοπεί στην αποφυγή αυτής της κατηγορίας», σημειώνει. Παράλληλα, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο τα πιστοποιητικά των ζώων να είναι πλαστά, καθώς δεν υπάρχει αρμοδιότητα για την επιβεβαίωση της αυθεντικότητάς τους.
Διαφορές Αθήνας και Θεσσαλονίκης
Στη Θεσσαλονίκη παρατηρείται μείωση των ανηλίκων που επαιτούν, κάτι που αποδίδεται στη μεγαλύτερη κοινωνική ευαισθητοποίηση και την ευκολία εντοπισμού της επαιτείας, κυρίως σε κεντρικούς δρόμους, όπως η Τσιμισκή.
Αντίθετα, στην Αθήνα, λόγω του μεγέθους της πόλης, η επαιτεία διαχέεται σε περιοχές εκτός κέντρου, γεγονός που δυσχεραίνει τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των κυκλωμάτων.
Εκμετάλλευση Ευάλωτων Ομάδων
Εκτός από την εκμετάλλευση ζώων, παρατηρείται:
- Εκμετάλλευση ανθρώπων με κινητικά προβλήματα.
- Παρουσία ατόμων που προσποιούνται αναπηρίες για να προκαλέσουν τον οίκτο.
Στη Θεσσαλονίκη, η ομάδα streetwork παρατηρεί κυρίως άνδρες από τη Βουλγαρία, ενώ στην Αθήνα κυριαρχούν γυναίκες από τη Ρουμανία με ανήλικα παιδιά.
«Στη Θεσσαλονίκη, βλέπουμε Βούλγαρους ξυπόλητους και τυλιγμένους με σεντόνια να τρέμουν από το κρύο. Όμως, όταν αποχωρούν, αλλάζουν ρούχα και επανέρχονται, ξεντύνοντας ξανά τον εαυτό τους», παρατηρεί ο κ. Κωτούλας.
Οι Συνθήκες Διαβίωσης
Τα περισσότερα θύματα ζουν υπό καθεστώς αστεγίας:
- Σε δρόμους ή εγκαταλελειμμένα κτίρια.
- Σε συνθήκες φιλοξενίας που συχνά δεν είναι κατάλληλες.
Παράλληλα, τα θύματα κυκλωμάτων επαιτείας παρουσιάζονται με τρόπο «επιτηδευμένο», επιδιώκοντας να προκαλέσουν τη μεγαλύτερη δυνατή συγκίνηση στους περαστικούς.
Η ανάγκη για συντονισμένη δράση ενάντια στα κυκλώματα αυτά παραμένει επιτακτική, καθώς τα φαινόμενα επαιτείας εξελίσσονται συνεχώς, εκμεταλλευόμενα ανθρώπους και ζώα για οικονομικό όφελος.