Περισσότεροι δικαιούχοι, νέα κατηγορία για ευάλωτα νοικοκυριά με ξεχωριστό προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ και λίστα επιλαχόντων είναι μόνο μερικά από όσα θα προβλέπει το νέο «Εξοικονομώ», ύψους 632 εκατ. ευρώ, που αναμένεται να ξεκινήσει τον Οκτώβριο.
Σκοπός του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι να αναβαθμιστούν για πρώτη φορά περί τις 50.000 κατοικίες με μια πιο «δικαιότερη» διαδικασία και για αυτόν το λόγο θεσπίζονται ενεργειακά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια.
Σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά κατά τη χθεσινή διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου από την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, η πλατφόρμα θα ανοίξει το φθινόπωρο και θα λειτουργεί από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Στο διαδικαστικό κομμάτι, η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για έναν μήνα από την καθορισμένη ημερομηνία έναρξης, ενώ θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την επικράτεια.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 632 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων τα 100 εκατ. θα διατεθούν σε ευάλωτα νοικοκυριά) και μαζί με τη μόχλευση εκτιμάται ότι θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Ειδική μέριμνα
Ειδικότερα, για φυσικά πρόσωπα και νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα έχει προβλεφθεί ξεχωριστός προϋπολογισμός που θα φτάσει τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Για φυσικά πρόσωπα με ατομικά εισοδήματα έως 5.000 ευρώ και για νοικοκυριά με οικογενειακά εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, η επιδότηση θα ανέρχεται στο 75%. Επιπλέον, εισάγεται εγγυοδοσία για τον τραπεζικό δανεισμό τους προκειμένου να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους. Σε περίπτωση εξάντλησης των πόρων για τη συγκεκριμένη κατηγορία, υπάρχει πρόβλεψη να δοθούν πρόσθετα κεφάλαια από τον συνολικό προϋπολογισμό του προγράμματος για την ένταξη επιπλέον ωφελούμενων.
Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση ανέρχεται στο 62% της συνολικής δαπάνης, ενώ στόχος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων κατοικιών σε ποσοστό 38% συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.
Οι εγκεκριμένες προτάσεις θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα 12 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.
Οπως έγινε γνωστό, την ερχόμενη Δευτέρα ή Τρίτη αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα το σχέδιο του οδηγού εφαρμογής του προγράμματος.
Οι αλλαγές…
Ποιες όμως είναι αλλαγές που θα δουν οι ιδιοκτήτες σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα εξοικονόμησης; Το υπουργείο Περιβάλλοντος, σε μια προσπάθεια να επιδοτηθούν ενεργειακά περισσότερες κατοικίες και ταυτόχρονα να αυξηθούν οι δικαιούχοι, προχώρησε σε σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα.
Στο νέο πρόγραμμα, καταργείται η χρονική προτεραιότητα για την υποβολή των αιτήσεων και δίνεται βάρος στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, καθώς και στις παλιές κατοικίες που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης και στις κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με μεγαλύτερες ανάγκες σε θέρμανση (π.χ. ορεινές).
Επίσης, κριτήριο υπαγωγής στη δράση θα είναι οι βαθμοημέρες (ακραίες καιρικές συνθήκες ανά περιοχή), σύστημα το οποίο έχει υιοθετήσει το υπουργείο Οικονομικών για τη διάθεση του επιδόματος θέρμανσης.
«Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%», επεσήμανε χαρακτηριστικά η ηγεσία του ΥΠΕΝ. Ετσι, επιτυγχάνεται υπέρβαση κατά 108% του ετήσιου στόχου για την εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις σε κτίρια.
Παράλληλα, το πρόγραμμα εστιάζει στα πιο ενεργοβόρα κτίρια και στις περιφέρειες με περισσότερο κρύο το χειμώνα.
Μεταξύ των αλλαγών που υπάρχουν στο νέο πρόγραμμα σε σχέση με τα προηγούμενα, επανακαθορίζονται τα ποσοστά επιδοτήσεων με γνώμονα την εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας ανά Kwh, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων.
Σημαντική επίσης τροποποίηση, η οποία στόχο έχει την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, είναι η κατανομή που θα γίνεται πλέον ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά περιφέρεια, όπως γινόταν στο παρελθόν.
Ταυτόχρονα, αλλάζει το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους.
Επιπλέον, περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε 1 αίτηση, ενώ καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες.
Ετερο αίτημα των ιδιοκτητών ήταν και η λίστα επιλαχόντων. Στο νέο πρόγραμμα, δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και αύξηση των δικαιούχων.
Τέλος, για πρώτη φορά η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίσταται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος.
Ωφελούμενοι για το νέο Εξοικονομώ
Ωφελούμενοι του προγράμματος είναι όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο σπίτι και είναι η κύρια κατοικία τους ή το ενοικιάζουν και χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
Συγκεκριμένα, φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα (πλήρους κυριότητας/επικαρπίας/ψιλής κυριότητας) σε επιλέξιμη κατοικία και εφόσον πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια ενίσχυσης.
Α. Ιδιοκατοίκηση: Η αίτηση γίνεται από τον συγκύριο που τη χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία.
Β. Δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση: Η αίτηση γίνεται από τον επικαρπωτή ή τον πλήρη κύριο και η επιδότηση ανέρχεται στο 40% ανεξαρτήτου εισοδηματικής κατηγορίας.
Επιλέξιμες κατοικίες μπορεί να είναι μεμονωμένα διαμερίσματα, οι μονοκατοικίες καθώς και οι πολυκατοικίες που:
* Υφίστανται νόμιμα και δεν έχουν κριθεί καταδαφιστέες.
* Χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και ιδιοκατοικούνται.
* Εχουν καταταχθεί βάσει του A’ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (A’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ’.
* Η πολυκατοικία έχει σε ισχύ ΑΦΜ πολυκατοικίας.
* Για αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας, η κύρια χρήση αφορά αποκλειστικά στον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση).
Υψος επιδοτήσεων
Το ύψος των επιδοτήσεων καθορίζεται με βάση το εισόδημα των νοικοκυριών:
* Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ η ενίσχυση είναι 75%. Το υπόλοιπο της συμμετοχής θα μπορούν να το καλύπτουν οι δικαιούχοι ακόμη και μέσω δανεισμού, με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
* Για ατομικό εισόδημα από 5.000 έως 10.000 ευρώ και οικογενειακό 10.000 έως 20.000 ευρώ η ενίσχυση είναι 70%.
* Για ατομικό εισόδημα 10.000 έως 20.000 ευρώ και οικογενειακό 20.000 έως 30.000 ευρώ η επιδότηση είναι 55%.
* Για ατομικό εισόδημα 20.000 έως 30.000 ευρώ και οικογενειακό 30.000 έως 40.000 ευρώ η επιδότηση είναι 45%.
* Για ατομικό εισόδημα 30.000 έως 50.000 ευρώ και οικογενειακό έως 60.000 ευρώ η επιδότηση είναι 40%.
Εφόσον η κατοικία έχει παραχωρηθεί δωρεάν ή ενοικιάζεται, οι επιδοτήσεις είναι 40% ενιαία για όλες τις προαναφερόμενες εισοδηματικές κατηγορίες.
Κριτήρια αξιολόγησης για το νέο Εξοικονομώ
Τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων υπαγωγής θα είναι τα ακόλουθα:
* Κόστος εξοικονόμησης ενέργειας 50%
* Υφιστάμενη ενεργειακή κλάση 5%
* Βαθμοημέρες θέρμανσης 7%
* Παλαιότητα κατασκευής 3%
* Ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα 15%
* Πλήθος εξαρτώμενων τέκνων 5%
* Μονογονεϊκή οικογένεια 5%
* Μακροχρόνια άνεργος 5%
* ΑμεΑ 5%
Επιλέξιμες παρεμβάσεις
* Αντικατάσταση κουφωμάτων.
* Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
* Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
* Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
* Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας. Δηλαδή: Εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού (Φ/Β) σταθμού αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με ενεργειακό συμψηφισμό, εγκατάσταση τοπικού συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (ηλεκτρικοί συσσωρευτές), που παράγεται από Φ/Β, εγκατάσταση «έξυπνων» οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητου οχήματος, σημεία επαναφόρτισης εναλλασσόμενου ρεύματος (AC), σημεία επαναφόρτισης συνεχούς ρεύματος (DC), εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης (smart home), τα οποία συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, έξυπνα συστήματα θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης.
Απαραίτητα δικαιολογητικά
Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος ωφελούμενος» και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία».
Αν είναι λοιπόν δικαιούχος, θα πρέπει να έχει κωδικούς πρόσβασης για την εφαρμογή TAXISnet, καθώς δεν υφίσταται δυνατότητα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα για φυσικά πρόσωπα που δεν είναι πιστοποιημένα μέσω της εφαρμογής και δεν έχουν κωδικούς πρόσβασης.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα.
Μεταγενέστερη δήλωση, από την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου οι ενεργειακές παρεμβάσεις να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο 7 επί του πλήθους των διαμερισμάτων).
Σε κάθε περίπτωση, πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο, θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συγκυρίων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9) τους.
Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώριση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης.
Με την αίτηση επισυνάπτονται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρισής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου.
Εξοικονομώ Με… κοινωνικό πρόσημο
Προτεραιότητα σε νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, ΑμεΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια ανέργους, πολύτεκνους και σε κατοικίες με αυξημένες ενεργειακές ανάγκες δίνει το νέο «Εξοικονομώ» που αναμένεται να βγει στον αέρα τον Οκτώβριο. Αυτό ήταν το μήνυμα που μετέφερε η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, παρουσιάζοντας τις βασικές τομές του προγράμματος ύψους 632 εκατ. ευρώ.
Οπως επισημάνθηκε μεταξύ άλλων, η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%.
Δικαιότερο
«Την επόμενη πενταετία θα υλοποιήσουμε ένα τεράστιο κύμα ενεργειακής αναβάθμισης εκατοντάδων χιλιάδων νοικοκυριών, επιχειρήσεων και δημοσίων κτιρίων και για το σκοπό αυτόν θα κινητοποιήσουμε περισσότερα από 3 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα “Εξοικονομώ” αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που έχουμε θέσει για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Επίσης, θα συμβάλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας, με τον περιορισμό του κόστους ενέργειας για νοικοκυριά, ενισχύοντας παράλληλα την ανάπτυξη με την τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για να κάνουμε δικαιότερο και αποδοτικότερο το πρόγραμμα, καταργούμε τη χρονική ιεράρχηση των αιτήσεων και θεσπίζουμε ενεργειακά, κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια. Oπως έχουμε ξαναπεί, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής είναι μια μάχη που δίνουμε όλοι μαζί. Αποτελεί σταθερή μας δέσμευση, που κάνουμε και πράξη, να μην αφήσουμε κανέναν συμπολίτη μας πίσω, καθώς οικοδομούμε ένα καλύτερο περιβάλλον για όλους μας», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας.
Τα… όρια
Oπως εξήγησε ο υπουργός, ο ανώτατος προϋπολογισμός επιλέξιμων παρεμβάσεων ενεργειακής εξοικονόμησης ανά αίτηση, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, δεν μπορεί να υπερβαίνει:
* Το γινόμενο του 0,9€ επί την ετήσια εκτιμώμενη εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α’ ΠΕΑ (ελέγχεται εκ νέου κατά την υποβολή του Β’ ΠΕΑ).
* Το γινόμενο των 180,00€ επί την επιφάνεια κυρίων χώρων (m2).
* Το ποσό των 28.000€ για επιλέξιμες παρεμβάσεις.
Στο νέο πρόγραμμα, όπως διευκρίνισε ο κ. Σκρέκας, δεν θα επιδοτούνται τα φωτοβολταϊκά στέγης, οι φορτιστές ηλεκτροκίνησης και οι μπαταρίες, διότι ετοιμάζεται ξεχωριστό πρόγραμμα ενεργειακής αυτονομίας των κατοικιών. Επιπλέον, από τις επιδοτήσεις εξαιρούνται και οι αντικαταστάσεις ανελκυστήρων, καθώς αυτές οι δράσεις θα καλυφθούν από επόμενο επιδοτούμενο πρόγραμμα, που καταρτίζεται ήδη και θα αφορά την προσβασιμότητα στα κτίρια.
Ριζική ανανέωση
«Το νέο “Εξοικονομώ” μπαίνει σήμερα στη γραμμή της αφετηρίας. Η ριζική ανανέωση του προγράμματος απαντά στις σύγχρονες ανάγκες για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Συγχρόνως, ανταποκρίνεται στις νέες απαιτήσεις για πιο «έξυπνα» σπίτια (smarthomes), με την επιδότηση της εγκατάστασης έξυπνων συστημάτων διαχείρισης, τα οποία συμβάλλουν στη μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας. Με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 κατοικιών, αριθμός που ξεπερνά όλα τα προηγούμενα προγράμματα, το “Εξοικονομώ” συγκαταλέγεται μεταξύ των δράσεων με έντονα αναπτυξιακό χαρακτήρα με άμεσο όφελος για τους πολίτες, αλλά και την απασχόληση, καθώς δημιουργεί άμεσα κύκλο εργασιών σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Το νέο πρόγραμμα αναμένεται μέσα στον επόμενο χρόνο να κινητοποιήσει πόρους σχεδόν 1 δισ. ευρώ», τόνισε η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ Αλεξάνδρα Σδούκου.
Το ΤΕΕ θα… τρέχει την πλατφόρμα
Η πλατφόρμα υποβολής και αξιολόγησης των αιτήσεων θα λειτουργεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ενώ όπως έγινε γνωστό θα μείνει ανοιχτή για ένα μήνα προκειμένου να υπάρχει χρόνος προετοιμασίας.
«Το νέο πρόγραμμα για την αναβάθμιση περισσότερων από 50.000 κατοικιών θα είναι πιο δίκαιο και αποτελεσματικό, δεδομένου ότι για πρώτη φορά το βασικό κριτήριο θα είναι η ενεργειακή αναβάθμιση της κάθε κατοικίας και όχι η ταχύτητα υποβολής της αίτησης που ίσχυε έως τώρα. Πρόκειται για ουσιαστική αλλαγή την οποία είχε προτείνει το ΤΕΕ εδώ και καιρό. Παράλληλα, στο νέο “Εξοικονομώ” περιορίζεται η γραφειοκρατία, καθώς η Hλεκτρονική Tαυτότητα Kτιρίου θα είναι πλέον υποχρεωτική με αποτέλεσμα να μειώνεται δραστικά ο αριθμός των δικαιολογητικών που θα πρέπει να προσκομίζουν οι πολίτες. Με τον νέο τρόπο αξιολόγησης των αιτήσεων διασφαλίζεται η απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων στο σύνολό τους διότι εκτός από τις αιτήσεις που θα αξιολογηθούν θετικά θα υπάρχει και λίστα επιλαχόντων, οι οποίοι θα εντάσσονται στο πρόγραμμα όταν θα υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι» ανέφερε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός.
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
E : stefanosgogos98@gmail.com
Web : www.texnikografeio.gr
Τηλέφωνο : 6940739739
