Η ανεύρεση εργασίας αποτελεί για όλους ένα δύσκολο γρίφο, με αβεβαιότητα, μικρούς μισθούς και πολλές απογοητεύσεις. Την κατάσταση φαίνεται να έχει επιδεινώσει η τεχνητή νοημοσύνη.
Όταν όλα γίνονται δύσκολα
Η Στέφανι Ο’ Νιλ δυσκολεύεται να παραμείνει θετική, καθώς η αναζήτηση εργασίας της συνεχίζεται χωρίς τέλος. Η 54χρονη βετεράνος των επικοινωνιών στο Λος Άντζελες έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της 30ετούς καριέρας της στον τομέα της τεχνολογίας. Απολύθηκε τον Οκτώβριο του 2024 και εξακολουθεί να αναζητά εργασία — 13 μήνες αργότερα.
Το ίδιο ισχύει και για την 52χρονη Χόλι Τέεγκαρντεν, στέλεχος μάρκετινγκ στο Πίτσμπουργκ, η οποία υποβάλλει αιτήσεις για 50 θέσεις εργασίας την εβδομάδα από τότε που έκλεισε την επιχείρηση που είχε, αφού η πελατεία της εξαντλήθηκε τον Φεβρουάριο. Μέχρι στιγμής, δεν έχει σημειώσει μεγάλη επιτυχία.
Και για την Τσάρλσι Νιέμιεκ, 37 ετών, επικεφαλής στο μάρκετινγκ περιεχομένου στην Ατλάντα, η κατάσταση είναι η ίδια. Έκανε αιτήσεις για 280 διαφορετικές θέσεις μέσα σε ένα χρόνο από την απόλυσή της, πριν βρει νέα δουλειά τον Ιανουάριο. Αλλά μόλις επτά μήνες αργότερα, απολύθηκε ξανά — και έχει ήδη δώσει αιτήσεις για 263 θέσεις εργασίας στους τρεις μήνες από την απόλυσή της.
Μια παρόμοια επίπονη προσπάθεια μοιράζονται εκατομμύρια άνεργοι, οι οποίοι έχουν όλοι ένα κοινό χαρακτηριστικό: τους παίρνει περισσότερο χρόνο να βρουν δουλειά. Σύμφωνα με το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας (BLS), τον Αύγουστο οι Αμερικανοί ήταν άνεργοι κατά μέσο όρο 24,5 εβδομάδες. Αυτό είναι αύξηση σε σχέση με τις 21 εβδομάδες πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με δημοσίευμα του Quartz.
Αυτό το χρονοδιάγραμμα αντικατοπτρίζεται και σε μελέτες του κλάδου. Ο χρόνος από την έναρξη της αναζήτησης έως την πρώτη προσφορά ήταν κατά μέσο όρο 68,5 ημέρες τον Ιούνιο, αυξημένος κατά 22% από τις 56 ημέρες του Απριλίου, σύμφωνα με την έκθεση Huntr’s Q2 2025 Job Search Trends Report. Η μελέτη ανέλυσε 461.000 αιτήσεις και 285.000 αγγελίες εργασίας που καταχωρήθηκαν από 17.733 χρήστες στο εργαλείο παρακολούθησης θέσεων εργασίας της πλατφόρμας κατά τη διάρκεια του τριμήνου. Αποκάλυψε ότι το 10% των πιο ενεργών ατόμων που αναζητούν εργασία στέλνουν 19 αιτήσεις την εβδομάδα.
Η ίδια η τεχνολογία που υπόσχεται να απλοποιήσει την αναζήτηση εργασίας φαίνεται να καθιστά πιο δύσκολο από ποτέ για τους υποψηφίους να ξεχωρίσουν.
Και με την ευρεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης — από τους υποψηφίους και τις εταιρείες που προσλαμβάνουν — τόσο οι ειδικοί όσο και οι αναζητούντες εργασία λένε ότι η αποσύνδεση στη διαδικασία αυξάνεται. Στην πραγματικότητα, το 93% των ατόμων που αναζητούν εργασία χρησιμοποιούν εργαλεία όπως το ChatGPT για να τους βοηθήσουν με τα βιογραφικά και τις συνοδευτικές επιστολές, ανέφερε η Huntr. Ωστόσο, όταν αντιμετωπίζουν μονόδρομες συνεντεύξεις τεχνητής νοημοσύνης, επτά στους δέκα υποψηφίους δηλώνουν ότι τις απορρίπτουν.
Η ειρωνεία σε όλα αυτά; Η ίδια η τεχνολογία που υπόσχεται να απλοποιήσει την αναζήτηση εργασίας φαίνεται να καθιστά πιο δύσκολο από ποτέ για τους υποψηφίους να ξεχωρίσουν.
Κολυμπώντας σε αχαρτογράφητα νερά
Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης επαινούνται για τη βοήθεια που προσφέρουν στους αναζητούντες εργασία να κλιμακώσουν και να βελτιστοποιήσουν την αναζήτησή τους για μια νέα θέση. Ωστόσο, καθώς ο ανταγωνισμός γίνεται όλο και πιο έντονος, αυτή η στρατηγική βλάπτει περισσότερο από ό,τι βοηθά, σύμφωνα με τους ειδικούς στον τομέα της σταδιοδρομίας.
«Η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί μια θάλασσα ομοιομορφίας», δήλωσε η Ελιάνα Γκόλντστεϊν, σύμβουλος σταδιοδρομίας με έδρα τη Νέα Υόρκη. «Αυτοματοποιεί τα πάντα και κάνει όλους να ακούγονται ίδιοι — και να ακούγονται ρομποτικοί».
Η Σοφία Μισίνα, διευθύντρια προσλήψεων ταλέντων στην AI Digital, συμφωνεί. «Βλέπω βιογραφικά που είναι τέλεια διαμορφωμένα και πάρα πολύ εύκολο να ξεχαστούν — τα ίδια κλισέ, ο ίδιος τόνος, καμία απόδειξη εργασίας», είπε.
Ο Άνταμ Καρπιάκ, συνιδρυτής της Karpiak Consulting, μιας εθνικής εταιρείας παροχής υπηρεσιών καριέρας και πρόσληψης προσωπικού, βλέπει το πρόβλημα από την πλευρά των προσλήψεων. Με τόσα πολλά σχεδόν πανομοιότυπα βιογραφικά να κατακλύζουν τις εταιρείες, αυτές δυσκολεύονται να βρουν τον κατάλληλο υποψήφιο, επειδή «όλα φαίνονται σαν να έχουν δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη», εξήγησε.
Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι όλο και περισσότερες εταιρείες βασίζονται σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να τις βοηθήσουν να διαχειριστούν τον μεγάλο αριθμό αιτήσεων.
«Η τεχνητή νοημοσύνη δεν κατανοεί το πλαίσιο», είπε ο Καρπιάκ. «Δεν ξέρει πώς έφτασες στα αποτελέσματα ή τι έκανε την επίδρασή σου μοναδική. Χωρίς αυτά, το βιογραφικό σου μπορεί να πληροί όλα τα κριτήρια για αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά, αλλά δεν θα συνδεθεί με έναν ανθρώπινο αναγνώστη».
Ο τεράστιος όγκος έχει γίνει συντριπτικός και για τις δύο πλευρές. Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι όλο και περισσότερες εταιρείες βασίζονται σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να τις βοηθήσουν να διαχειριστούν τον μεγάλο αριθμό αιτήσεων.
«Όταν μια θέση εργασίας λαμβάνει 1.000 αιτήσεις σε 10 λεπτά — οι μισές από άτομα που σαφώς δεν πληρούν τα απαιτούμενα προσόντα — οι ομάδες πρόσληψης πρέπει να κάνουν διαλογή», τόνισε ο Καρπιάκ. «Αυτό σημαίνει ότι χάνονται καλοί υποψήφιοι. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να υποστηρίξει τη διαδικασία, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την κρίση».
Αλλά σε αυτό το στάδιο, πολλοί υποψήφιοι λένε ότι αγνοούνται από τις εταιρείες, ακόμα και όταν πληρούν όλες τις προϋποθέσεις της περιγραφής της θέσης εργασίας. Χωρίς ανατροφοδότηση κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι αιτούντες εργασία λένε ότι δεν ξέρουν τι πρέπει να κάνουν για να περάσουν τα αυτοματοποιημένα συστήματα παρακολούθησης υποψηφίων που χρησιμοποιούν πολλές εταιρείες.
«Βλέπω επίσης τις ίδιες αγγελίες εργασίας ξανά και ξανά και νομίζω ότι προσπαθούν να βρουν ανθρώπους που δεν […] υπάρχουν», είπε η Τέεγκαρντεν. «Είναι σαν να παίζεις λαχείο. Ο μόνος τρόπος για να βρεις δουλειά αυτή τη στιγμή είναι ο παλιός καλός τρόπος: απλά να έχεις γνωριμίες».
Οι λανθασμένοι τρόποι χρήσης της ΑΙ
Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουν οι αναζητούντες εργασία; Να αναθέτουν την κριτική τους σκέψη στην τεχνητή νοημοσύνη αντί να τη χρησιμοποιούν ως βοηθό, τονίζει το Quartz.
«Ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη που βλέπω είναι οι υποψήφιοι να βασίζονται υπερβολικά σε περιεχόμενο που έχει δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη, χωρίς να το προσαρμόζουν ώστε να αντικατοπτρίζει τη μοναδική αξία τους», δήλωσε η Κίμπερλι Μπράουν, ειδική σε θέματα καριέρας και ηγεσίας και ιδρύτρια της Brown Leadership.
Ο Καρπιάκ σημειώνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να μετατρέψει ένα κακό βιογραφικό σε καλό.
«Όταν κάποιος υποβάλλει ένα βιογραφικό ή μια συνοδευτική επιστολή που μοιάζει με γενικό πρότυπο, αυτό γίνεται προφανές και η έλλειψη αυθεντικότητας μπορεί να είναι καθοριστικός παράγοντας».
Ο Καρπιάκ σημειώνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να μετατρέψει ένα κακό βιογραφικό σε καλό. Προσθέτει ότι οι αναζητούντες εργασία πιστεύουν ότι «προσαρμόζουν» το βιογραφικό τους, ενώ στην πραγματικότητα απλώς αναδιατυπώνουν το ίδιο περιεχόμενο και προσθέτουν λέξεις-κλειδιά από την περιγραφή της θέσης εργασίας.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για την αποστολή αιτήσεων σε εκατοντάδες αγγελίες εργασίας είναι μια άλλη μη παραγωγική χρήση αυτών των εργαλείων, δήλωσε ο Γκόλντστεϊν.
«Αν κοιτάξετε τις στατιστικές, ίσως να πετύχετε συνέντευξη στο 2% έως 3% των θέσεων για τις οποίες υποβάλλετε αίτηση», είπε η Γκόλντστεϊν. «Αν χρησιμοποιείτε μια πιο τυχαία προσέγγιση, το ποσοστό αυτό πιθανώς μειώνεται στο 0,5% ή 1%. Ποτέ δεν θα είναι επιτυχημένο».
Η χρυσή τομή
Πώς λοιπόν πρέπει να χρησιμοποιούν οι αναζητούντες εργασία την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να έχουν μια ρεαλιστική πιθανότητα το βιογραφικό τους να φτάσει στα χέρια ενός υπεύθυνου προσλήψεων; Οι ειδικοί συνιστούν να την αντιμετωπίζετε ως σύμβουλο και όχι ως συντάκτη.
«Θεωρήστε την ως αφετηρία, όχι ως τερματισμό», συμβούλεψε η Μπράουν. «Χρησιμοποιήστε την για να δημιουργήσετε τομείς, να εντοπίσετε λέξεις-κλειδιά από περιγραφές θέσεων εργασίας ή να αναδιαμορφώσετε το βιογραφικό σας για μεγαλύτερη σαφήνεια — αλλά μετά επιστρέψτε και εμπλουτίστε το με τα επιτεύγματά σας και τη φωνή σας».
Ο Καρπιάκ συμφωνεί. «Ο πιο έξυπνος τρόπος για να χρησιμοποιήσετε την τεχνητή νοημοσύνη είναι ως επιμελητής, όχι ως συγγραφέας-φάντασμα», είπε. «Αφήστε την να σας βοηθήσει να βελτιώσετε τη γλώσσα σας ή να ελέγξετε τη σαφήνεια, αλλά βεβαιωθείτε ότι το περιεχόμενο, το πώς και το γιατί πίσω από τα επιτεύγματά σας, προέρχεται από τη δική σας εμπειρία — και όχι από την αναπαραγωγή της αγγελίας εργασίας».
Η Μισίνα συνιστά να αφιερώνετε ελάχιστο χρόνο στην τελειοποίηση με τεχνητή νοημοσύνη.
«Αφιερώστε 15 λεπτά για να καθαρίσετε το βιογραφικό σας», είπε. «Αφιερώστε τις επόμενες επτά ώρες και 45 λεπτά για να κάνετε πραγματική δουλειά: ερευνήστε την εταιρεία και τον υπεύθυνο προσλήψεων, χαρτογραφήστε την ομάδα και δημιουργήστε κάτι που θα τους ενδιαφέρει — μια σύντομη ανάλυση, κάποιες ιδέες. Αυτό θα σας φέρει σε επαφή με έναν υπεύθυνο λήψης αποφάσεων, ενώ ένα καλαίσθητο βιογραφικό δεν θα το κάνει».
Η ανάλυση της Huntr σε πάνω από 1,39 εκατομμύρια αιτήσεις εργασίας από το τέλος του 2024 δείχνει ότι τα εξατομικευμένα βιογραφικά δημιουργούν περίπου έξι ευκαιρίες συνέντευξης ανά 100 αιτήσεις, σε σύγκριση με λιγότερες από τρεις για τις γενικές αιτήσεις.
Ενάντια στη σκληρή αγορά εργασίας
Όπως αναφέρει το Quartz, για εκατομμύρια ανέργους που αναζητούν εργασία, η αβεβαιότητα και η οικονομική πίεση του να μην ξέρουν πότε θα βρουν την επόμενη θέση εργασίας τους έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία και την αυτοπεποίθησή τους.
«Η αναζήτηση εργασίας μπορεί να σας κάνει να νιώθετε σαν να βρίσκεστε σε ένα συναισθηματικό τρενάκι του λούνα παρκ», είπε η Μπράουν. «Πρέπει να διαχωρίσετε την απόρριψη από την αυτοεκτίμησή σας. Κάθε «όχι» είναι μια ανακατεύθυνση, όχι μια αντανάκλαση της αξίας σας».
«Δεν φταίτε εσείς, φταίει το σύστημα, και το σύστημα είναι χαλασμένο», τόνισε η Νιέμιεκ.
Η Γκόλντστεϊν συνιστά να επικεντρώνεσαι στις «μικρές νίκες» — να γιορτάζεις μικρές επιτυχίες, όπως η αποσαφήνιση των θέσεων-στόχων, ο προγραμματισμός τηλεφωνικών κλήσεων για δικτύωση ή η βελτίωση των χαρακτηριστικών της αίτησης. «Ο καλύτερος τρόπος για να γίνει κανείς πιο δυναμικός είναι να μην επικεντρώνεται μόνο σε μια συγκεκριμένη νίκη ή σε έναν στόχο του τύπου ‘θα είμαι επιτυχημένος όταν βρω δουλειά’», είπε.
«Δεν φταίτε εσείς, φταίει το σύστημα, και το σύστημα είναι χαλασμένο», τόνισε η Νιέμιεκ. «Μέχρι να γίνει μια ευρύτερη συζήτηση για το πώς θα διορθωθεί, βρισκόμαστε σε αυτή την περίεργη, απαίσια, αμήχανη και οδυνηρή μεταβατική περίοδο».
