Ο Ντόναλντ Τραμπ έριξε ακόμη μια βολή στην “καρδιά” του πολέμου στην Ουκρανία με ένα τελεσίγραφο που κανείς δεν περίμενε.
Με τη δύναμη της αμερικανικής πολιτικής πίεσης, το Κίεβο καλείται να αποδεχτεί το σχέδιο της Ουάσιγκτον για τον τερματισμό του πολέμου, διαφορετικά, σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, θα κινδυνεύσει να χάσει τη στρατηγική υποστήριξη των ΗΠΑ.
Κι ενώ η Ευρώπη προσπαθεί να καλύψει το κενό, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: Μπορεί η Ευρώπη να αντικαταστήσει την αμερικανική στρατιωτική ισχύ και να διασφαλίσει την επιβίωση της Ουκρανίας;
Ο δρόμος δεν είναι τόσο απλός όσο φαίνεται.
Το POLITICO εξέτασε πέντε βασικά ζητήματα που έθεσε το τελεσίγραφο του Τραμπ και τι σημαίνουν για την πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας.
Μπορεί η Ευρώπη να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ;
Η απάντηση είναι “όχι”, τουλάχιστον όχι στο κοντινό μέλλον και σίγουρα όχι στο επίπεδο που απαιτεί η Ουκρανία.
Ο Κρίστιαν Μόλινγκ, ανώτερος σύμβουλος στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πολιτικής, τόνισε ότι η Ευρώπη μπορεί να υποστηρίξει την Ουκρανία χωρίς τις ΗΠΑ, αλλά μόνο «με μεγαλύτερο ρίσκο».
Οτιδήποτε σταματήσει να παρέχεται από τις ΗΠΑ, θα πρέπει να «αντισταθμιστεί με απώλειες ή να αλλάξει ο τρόπος που η Ουκρανία πολεμά». Παρά τις προσπάθειες, η αντιστάθμιση του επιπέδου υποστήριξης των ΗΠΑ είναι «σχεδόν αδύνατη».
Η Ευρώπη προμηθεύει την Ουκρανία με πυρομαχικά, άρματα μάχης, αεροσκάφη και πολλά άλλα, όμως τα αμερικανικά όπλα παραμένουν ζωτικής σημασίας. Η πιο κρίσιμη έλλειψη είναι η αεροπορική άμυνα και η άμυνα κατά των πυραύλων, καθώς η Ουκρανία βασίζεται σε συστήματα Patriot, τα οποία κατασκευάζονται μόνο από τις ΗΠΑ.
Πόσο σημαντική είναι η ανταλλαγή πληροφοριών;
Η έγκαιρη ανίχνευση των ρωσικών πυραύλων στην Ουκρανία εξαρτάται από το αμερικανικό δίκτυο δορυφόρων και αισθητήρων, το οποίο η Ευρώπη δεν διαθέτει. Αν και η Ευρώπη έχει κάποιες δυνατότητες στον τομέα των πληροφοριών, αυτές δεν είναι στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ.
Η Ουκρανία έχει πρόσβαση σε δορυφόρους κατασκοπίας μέσω της φινλανδικής εταιρείας ICEYE, ενώ η Ευρώπη έχει τις δικές της δυνατότητες, αν και αυτές δεν είναι τόσο ισχυρές.
Χωρίς την αμερικανική βοήθεια, η ανίχνευση των επιθέσεων και η προετοιμασία για αντεπίθεση, όπως η καταστροφή ρωσικών αμυντικών συστημάτων, θα είναι πολύ πιο δύσκολη.
Η Ευρώπη δαπανά ήδη περισσότερα από τις ΗΠΑ;
Η Ευρώπη δαπανά πλέον περισσότερα από τις ΗΠΑ για την Ουκρανία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης.
Τα δεδομένα του Ινστιτούτου Kiel δείχνουν ότι από το 2022 έως το 2024, οι στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ και της Ευρώπης για την Ουκρανία ήταν σχεδόν ίδιες.
Ωστόσο, όταν ανέλαβε ο Τραμπ, η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια μειώθηκε δραματικά, ενώ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αύξησαν τη βοήθειά τους σε σχεδόν 4 δισεκατομμύρια ευρώ το μήνα στο πρώτο εξάμηνο του 2023.
Οι ΗΠΑ, αντί να δωρεάν παρέχουν όπλα στην Ουκρανία, τα πουλάνε, και οι Ευρωπαίοι είναι αυτοί που πληρώνουν μέσω του Πλαισίου Προτεραιοτήτων για τις Ανάγκες της Ουκρανίας (PURL). Αυτό διασφαλίζει τη συνεχιζόμενη ροή αμερικανικών όπλων στην Ουκρανία, διατηρώντας την πολιτική επιρροή των ΗΠΑ.
Συντρίμμια από ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία
Συντρίμμια από ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία AP Photo Kateryna Klochko
Θα σταματήσουν οι ΗΠΑ να πουλούν όπλα στην Ουκρανία;
Η πολιτική εξουσία μπορεί να υπερβεί τα εμπορικά κίνητρα. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει τη δυνατότητα να σταματήσει τις εξαγωγές με μία απόφαση, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν με την διακοπή των παραδόσεων ή της ανταλλαγής πληροφοριών.
Αυτή η πιθανότητα παραμένει και τώρα, με την αμερικανική κυβέρνηση να έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει ή να καθυστερήσει τις παραδόσεις, είτε για να πιέσει την Ουκρανία είτε για να ασκήσει πίεση στην Ευρώπη.
Μπορεί η Ουκρανία να συνεχίσει τον πόλεμο χωρίς τις ΗΠΑ;
Η Ουκρανία μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο, αλλά θα μπει σε μια πιο ευάλωτη και απρόβλεπτη φάση. Η χώρα έχει καταφέρει να παράγει το 60% των όπλων που χρειάζεται για τον πόλεμο, αλλά η έλλειψη αμερικανικής υποστήριξης θα περιορίσει τις δυνατότητές της.
Η Ουκρανία διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες άμυνας στην Ευρώπη και παράγει το 60% των συστημάτων που χρησιμοποιεί στο πεδίο της μάχης. Ωστόσο, για να διατηρηθεί η ικανότητά της στον πόλεμο, θα πρέπει να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τον αμυντικό τομέα της, με τη βοήθεια των ευρωπαίων συμμάχων.
Η αντοχή της Ουκρανίας δεν αμφισβητείται, καθώς η χώρα έχει παραμείνει στη μάχη παρά τις σοβαρές ελλείψεις σε συστήματα άμυνας και όπλα, και παρά τις συνεχείς ρωσικές επιθέσεις με πυραύλους, βόμβες και drones.
