Μείωση έως και 22,3% έχουν όλοι οι ασφαλισμένοι στο εφάπαξ που λαμβάνουν λόγω του νόμου Κατρούγκαλου, χωρίς να υπάρχει προοπτική βελτίωσης από το υπουργείο Εργασίας.
Το διπλό σύστημα υπολογισμού ευνοεί τους παλαιότερους ασφαλισμένους
Ο κανόνας που εισήγαγε αυτός ο νόμος Κατρούγκαλου (4387/2016), με τις 22 συνολικά περικοπές, είναι ότι το εφάπαξ για τα ίδια έτη ασφάλισης βαίνει μειούμενο κάθε χρόνο για όσους συνταξιοδοτούνται από 1ης Ιανουαρίου 2014 και μετά. Για να «ισοφαρίσουν» οι ασφαλισμένοι τις απώλειες, θα πρέπει να παραμείνουν περισσότερα χρόνια.
Ειδικότερα με το ισχύον σύστημα που θεσπίστηκε με τον Νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) το εφάπαξ σε όλα τα Ταμεία (πλην των στρατιωτικών) υπολογίζεται με δύο τρόπους ως εξής:
• Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης ως το 2013 και για το διάστημα αυτό το ποσό υπολογίζεται με το 60% του μέσου όρου των αποδοχών των ασφαλισμένων για την 5ετία 2009-2013.
• Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης από το 2014 μέχρι τη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων και ισοδυναμεί με την επιστροφή των εισφορών που καταβάλλουν μετά το 2024.
Το διπλό σύστημα υπολογισμού ευνοεί τους παλαιότερους ασφαλισμένους που είναι πιο κοντά στην «καλή» 5ετία του εφάπαξ (2009-2013).
Παράδειγμα
Δημόσιος υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί με 38 έτη το 2030 θα πάρει εφάπαξ περίπου στα 28.760 ευρώ, γιατί θα έχει λιγότερα έτη ως το 2013 και μικρότερο μέσο όρο αποδοχών μεταξύ 2009-2013, οπότε για αυτό το διάστημα θα πάρει μικρότερο ποσό.
Σε σύγκριση με τον ασφαλισμένο που αποχώρησε το 2020, ο συνταξιούχος του 2030 θα έχει χάσει περίπου 11.500 ευρώ και σε σχέση με τον συνταξιούχο του 2024 θα πάρει 6.400 ευρώ λιγότερα.
Την ίδια ώρα πληρωμές εφάπαξ σε 11.000 εν αναμονή συνταξιούχους από 37 τομείς πρόνοιας πραγματοποιήθηκαν από τον ΕΦΚΑ στο πρώτο τρίμηνο του 2025. Σε γενικές γραμμές, ο στόχος του ΕΦΚΑ για το 2025 είναι να τρέξει τους ρυθμούς απονομής ώστε να πληρωθούν 37.500 εφάπαξ με συνολικό προϋπολογισμό 745 εκατ. ευρώ.
Οι πρόσφατες πληρωμές αφορούν 1.050 συνταξιούχους, που έλαβαν εντός Ιουλίου συνολικά το ποσό των 22 εκατ. ευρώ. Οι περισσότερες πληρωμές αφορούν το Δημόσιο, όπου το μέσο εφάπαξ του πρώτου τριμήνου διαμορφώνεται στα 25.866 ευρώ, με το υψηλότερο ποσό να ανέρχεται στα 43.741 ευρώ για συνταξιούχους των ειδικών μισθολογίων, ενώ για τους συνταξιούχους του κοινού μισθολογίου το μέσο ποσό ανέρχεται στα 21.476 ευρώ.
Από τους τομείς πρόνοιας των ΔΕΚΟ, τραπεζών και άλλων φορέων του ιδιωτικού τομέα πληρώθηκαν εφάπαξ από την αρχή του χρόνου σε 3.968 εν αναμονή συνταξιούχους, με ποσά που φτάνουν ως και 72.089 ευρώ για συνταξιούχους του ΟΣΕ και 49.781 ευρώ για συνταξιούχους της ΔΕΗ.
Επισημαίνεται ότι το εφάπαξ δεν έχει κρατήσεις, καταβάλλεται στο ακέραιο. Παρακράτηση γίνεται όταν υπάρχουν:
- οφειλές στην Εφορία (παρακράτηση μέχρι ποσοστού 50% της παροχής),
- δάνειο στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (ποσό σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση χορήγησης του δανείου),
- οφειλή εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ.
Οι περιπτώσεις παρακράτησης είναι οι εξής:
- Οφειλές στην Εφορία: παρακρατείται μέχρι το 50% της παροχής.
- Δάνεια στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων: παρακρατείται το ποσό που αναφέρεται στη σύμβαση χορήγησης του δανείου.
- Οφειλές εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ: παρακρατείται το οφειλόμενο ποσό.
Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»
