Ήταν Φεβρουάριος του 1973 όταν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Βολιβίας Ερνάν Σίλες Θουάσο θα ζητήσει από τις αρχές τη σύλληψη του Κλάους Άλτμαν, καθώς είχε πληρωθεί από την κυβέρνηση 10.000 δολάρια για προϊόντα που δεν παρέδωσε ποτέ. Ωστόσο αυτό ήταν το πρόσχημα – πίσω από τον 60χρονο άνδρα βρισκόταν κάποιος άλλος. Ο πρώην διοικητής της Γκεστάπο στη Γαλλία Κλάους Μπάρμπι, ή όπως έμεινε στην ιστορία ο Χασάπης της Λυών.
Η αληθινή ταυτότητά του ήταν κοινό μυστικό στους αστυνομικούς και τους πολιτικούς της Βολιβίας. Οι αρχές της Γαλλίας είχαν ζητήσει την έκδοσή του, προκειμένου να δικαστεί για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από το 1971. Ωστόσο ο Κλάους Μπάρμπι είχε πίσω του την -τότε- κυβέρνηση της χώρας και για περίπου τρεις δεκαετίες δρούσε ανενόχλητος στη Νότια Αμερική.
Ποιος ήταν ο Χασάπης της Λυών
Στα 22 του χρόνια ο Κλάους Μπάρμπι μπήκε στο ναζιστικό κόμμα και αργά, αλλά με σταθερά βήματα ανέβηκε στην στρατιωτική ιεραρχία. Μέλος της Υπηρεσίες Ασφαλείας των SS, κατάφερε να γίνει διοικητής της Γκεστάπο στη Λυών – και εκεί έδειξε τον αληθινό εαυτό του.
Στα δύο χρόνια που έμεινε στη Γαλλική πόλη, συνέλαβε, βασάνισε και δολοφόνησε χιλιάδες ανθρώπους. Ο Κλάους Μπάρμπι θεωρείται υπεύθυνος για τους θανάτους 14.000 ανθρώπων – 8.000 κατέληξαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσεις και 4.000 δολοφονήθηκαν.
Όμως, ο Χασάπης της Λυών κατάφερε να γλιτώσει. Το φθινόπωρο του 1944, όταν και εγκατέλειψε την πόλη, ήταν ένας από τους πλέον καταζητούμενους στη Γαλλία για εγκλήματα πολέμου. Ωστόσο, κατά έναν «μαγικό» τρόπο κατάφερε να διαφύγει στη Νότια Αμερική το 1951 με τη βοήθεια των δυτικών – και πιο συγκεκριμένα των ΗΠΑ, που θεώρησαν ότι θα μπορούσε να αποτρέψει την εξάπλωση του κομμουνισμού στη Βολιβία
Και εκεί θα κάνει τη ζωή που ονειρευόταν.
// Κεντρική φωτογραφία από το ντοκιμαντέρ Le Procès de Klaus Barbie (Dana Productions)
Κοκαΐνη και πραξικόπημα
Οι Αμερικάνοι θα του «χαρίσουν» το νέο του όνομα Κλάους Άλτμαν, αλλά και την εικόνα του επιχειρηματία. Σε αυτό το κομμάτι της ζωής του επικεντρώνεται το ντοκιμαντέρ The Nazi Cartel που προβάλλεται αυτό το διάστημα στο Sky Documentaries.
Οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες θα τον φέρουν σε επαφή με τον Ρομπέρτο Σουάρες Γκόμες – το αφεντικό του καρτέλ της Βολιβίας και μεγαλύτερου προμηθευτή του Πάμπλο Εσκομπάρ.
Οι δύο άνδρες συνεργάστηκαν στην εδραίωση του δικτύου, που κάποια στιγμή έφτασε να αποφέρει στον Γκόμες 400 εκατ. δολάρια ετησίως. Και σταδιακά άρχισε να γεννιέται η ιδέα ενός πραξικοπήματος στη χώρα, που θα τους ωφελούσε και τους δύο.
«Ο Μπάρμπι ήθελε το πραξικόπημα για λόγους που είχαν σχέση με το παρελθόν του. Μπορεί ο κόσμος στη Βολιβία να μην ήξερε την αληθινή του ταυτότητα, αλλά γνώριζε πως με ένα στρατιωτικό καθεστώς θα ήταν καλύτερα προστατευμένος, παρά με μια δημοκρατική κυβέρνηση» θα πει στο ντοκιμαντέρ ο γερμανός δημοσιογράφος Κρίστιαν Μπέργκμαν.
Τι 1980 στην ηγεσία της χώρας ανεβαίνει ο στρατηγός Λουίς Γκαρσία Μέζα, και ο Χασάπης της Λυών θα βρει μια… δεύτερη δουλειά. Οι μέθοδοι βασανιστηρίων που είχε μάθει ως αξιωματικός της Γκεστάπο θα φανούν χρήσιμοι στη βολιβιανή χούντα και ο Κλάους Μπάρμπι θα αναλάβει νέους ρόλους στη κυβέρνηση.
Θα δημιουργήσει παραστρατιωτικές ομάδες, με πολλά παλιά μέλη των SS – μια από αυτές ονομαζόταν Fiance’s of Death. Ενώ θα φέρει τη νέα κυβέρνηση πιο κοντά με τον συνεργάτη Ρομπέρτο Σουάρες Γκόμες, κάνοντας το δίκτυο κοκαΐνης ακόμα πιο δυνατό.
Ωστόσο η πίεση των ΗΠΑ για καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών στη Νότια Αμερική, δεν θα κρατήσει τη χούντα για πολύ καιρό στην εξουσία. Και όλα είχαν τελειώσει για τον Κλάους Μπάρμπι.
«Εγώ τα έχω ξεχάσει αυτά. Αν δεν μπορούν να το κάνουν και εκείνοι, τότε είναι δικό τους πρόβλημα» ακούγεται να λέει για τα εγκλήματά του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ οδεύει προς τη γαλλική δικαιοσύνη. Ενώ σε ερώτηση αν έχει μετανιώσει, η απάντησή του σόκαρε του πάντες: «Όχι ιδιαίτερα. Έκανα το καθήκον μου».
«Κανείς δεν υποπτευόταν αυτόν τον καλό άνθρωπο»
Στο ντοκιμαντέρ The Nazi Cartel παρουσιάζεται μεγάλο αρχειακό υλικό, στο οποίο μιλάνε δημοσιογράφοι, αλλά και η γυναίκα και η κόρη του Ρομπέρτο Σουάρες Γκόμες.
Μάλιστα σε μια από αυτές ακούγεται η σύζυγος του «αφεντικού» του καρτέλ να λέει: «Όταν είπα στη γυναίκα του Άλτμαν ότι είχα εβραϊκή καταγωγή πάγωσε. Η στάση της άλλαξε εντελώς. Είπα στον Ρομπέρτο ότι κάτι τρέχει, αλλά εκείνος ήταν ανένδοτος. Τόνισε ότι ο Κλάους έχει επαφές στην κυβέρνηση που θα βοηθήσουν τις δουλειές του».
Ο πρώην διευθυντής του κρατικού σταθμού της Βολιβίας λέει στο ντοκιμαντέρ: «Κανείς δεν υποπτευόταν ότι αυτός ο καλός άνθρωπος θα μπορούσε να είναι εγκληματίας πολέμου. Κανείς δεν ήξερε ότι είναι ο Χασάπης της Λυών».
Το 1987 ο Κλάους Μπάρμπι θα καταδικαστεί σε ισόβια – θα πεθάνει τέσσερα χρόνια αργότερα, μέσα στη φυλακή, από καρκίνο.
// Κεντρική φωτογραφία από το ντοκιμαντέρ Le Procès de Klaus Barbie (Dana Productions)
