Η διαβόητη φυλακή του Αλκατράζ υποδέχθηκε τους πρώτους κρατούμενους πριν από 91 χρόνια: 11 Αυγούστου 1934. Γνωστή διεθνώς χάρη στο αμερικανικό σινεμά και ταινίες όπως «Απόδραση από το Αλκατράζ» και «Ο βράχος», έχει γίνει δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο στο Σαν Φρανσίσκο που λειτουργεί από την Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων των ΗΠΑ.
Αλλά έμελλε να έρθει ξανά στον δημόσιο διάλογο, διότι μία από τις φαεινές ιδέες του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ήταν να φυλακιστούν εκεί «οι πιο επικίνδυνοι και βίαιοι κακοποιοί». Και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συμπεριλάβει εκεί και παράνομους μετανάστες.
Συνδεδεμένο με την ιστορία του εγκλήματος
Το νησί-φυλακή πήρε το όνομά του από τον Ισπανό εξρευνητή Χουάν Μανουέλ ντε Αγιάλα, ο οποίος έπλευσε στο κόλπο του Σαν Φρανσίσκο το 1775. Το ονόμασε Isla de los Alcatraces, δηλαδή Νησί των Πελεκάνων, διότι εκεί ζούσαν και φώλιαζαν χιλιάδες από αυτά τα θαλασσοπούλια.
Το Αλκατράζ, ένας βράχος έκτασης 22 στρεμμάτων, ήταν η τοποθεσία του πρώτου φάρου της Καλιφόρνια το 1854. Πέντε χρόνια αργότερα, υποδέχτηκε ένα απόσπασμα του Αμερικανικού Στρατού το 1859 και έγινε στρατιωτική φυλακή το 1868.
Αποφασίστηκε να γίνει γενική φυλακή στις αρχές του 20ού αιώνα και είχε χωρητικότητα 1.500 κρατουμένων. Στόχος, να κλειστούν εκεί οι πιο επικίνδυνοι κακοποιοί της χώρας. Αυτοί που δεν συμμορφώνονταν ή δεν θα συμμορφώνονταν ποτέ.
Ήταν αυτό που όλοι γνωρίζουν: η πιο σκληρή φυλακή στον κόσμο. Όποιος έμπαινε εκεί δύσκολα θα έφευγε, αν έφευγε ποτέ και η λέξη ανθρώπινο δικαίωμα ήταν κάτι άγνωστο. Και φυσικά, κανείς δεν μπόρεσε ποτέ να δραπετεύσει από εκεί –ξεχάστε τη μυθολογία του σινεμά.
Δύσκολα κερδισμένο προνόμιο τα δικαιώματα
Μόνο τέσσερα πράγματα δικαιούνταν εξ ορισμού οι κρατούμενοι του Αλκατράζ: τροφή, ένδυση, στέγη και ιατρική περίθαλψη. Όλα τα άλλα ήταν ένα προνόμιο και έπρεπε να το κερδίσουν.
Το Ομοσπονδιακό Σωφρονιστικό Κατάστημα Αλκατράζ λειτούργησε μόλις 29 χρόνια, έως το 1963. Τα έξοδα λειτουργίας του ήταν περισσότερα από αυτά όλων των φυλακών στην ηπειρωτική χώρα. Αλλά μέσα σε αυτή τη μικρή χρονική περίοδο λειτουργίας για φυλακή «είδε» να περνούν τις πόρτες του σημαντικές προσωπικότητες του εγκλήματος.
Στους πιο διαβόητους κρατούμενούς του περιλαμβάνονταν οι γκάνγκστερ Τζέιμς «Γουάιτι» Μπάλγκερ, Αλ Καπόνε και Τζορτζ «Πολυβόλο» Κέλι. Επίσης ο διαβόητος «Άνθρωπος Πουλί του Αλκατράζ» Ρόμπερτ Στράουντ (τον ενσάρκωσε σε ταινία ο Μπαρτ Λάνκαστερ) και ο επονομαζόμενος και «Δημόσιος Εχθρός Νο. 1» Άλβιν Κάρπις.
Αυτός ο τελευταίος ήταν ένας από τους τέσσερις μόνο εγκληματίες καριέρας που κέρδισαν τον τίτλο του διαβόητου από το FBI.
Σύμφωνα με το AlcatrazHistory.com, ήταν «η κορυφαία φυλακή υψίστης ασφαλείας της Αμερικής, η τελευταία στάση για τους πιο αδιόρθωτους κρατούμενους του έθνους».
Παρ’ όλα αυτά, οι περισσότεροι από τους κρατούμενούς του δεν ήταν γνωστοί γκάνγκστερ. Ήταν κρατούμενοι που αρνούνταν να συμμορφωθούν με τους κανόνες και τους κανονισμούς σε άλλα ομοσπονδιακά ιδρύματα, που θεωρούνταν βίαιοι και επικίνδυνοι ή που θεωρούνταν επικίνδυνοι διαφυγής.
Ο διάσημος «Άνθρωπος-πουλί»
Ο Ρόμπερτ Στράουντ ήταν πιθανώς ο πιο διάσημος κρατούμενος του νησιού, περισσότερο από τον μαφιόζο Αλ Καπόνε. Αυτό οφείλεται και στην επιτυχία της ταινίας του 1962 «Ο Άνθρωπος-Πουλί του Αλκατράζ».
Ο Στράουντ έγινε ειδικός στα καναρίνια και έγραψε δύο βιβλία για τα πουλιά ενώ ήταν φυλακισμένος στις φυλακές Λίβενγουορθ.
Αλλά, σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Γραφείο Φυλακών των ΗΠΑ, ο Στράουντ «δεν είχε ποτέ πουλιά στο Αλκατράζ, ούτε ήταν ο παππούς που υποδύθηκε ο Μπαρτ Λάνκαστερ». Αντίθετα, ήταν ένα εξαιρετικά επικίνδυνο άτομο, που έκανε «καριέρα» 54 ετών πίσω από τα κάγκελα.
Στα 19 του σκότωσε έναν μπάρμαν. Αργότερα σκότωσε έναν φύλακα στις Φυλακές Λίβενγουορθ μπροστά σε 1.100 κρατούμενους στην τραπεζαρία της φυλακής. Και είχε συστηματικά βίαιες συμπλοκές με άλλους κρατούμενους.
Αυτοί που… δεν δραπέτευσαν
Στην πραγματικότητα δεν δραπέτευσε κανείς από το Αλκατράζ. Ωστόσο, 36 άνθρωποι το προσπάθησαν. Από αυτούς, 23 συνελήφθησαν, έξι σκοτώθηκαν από τα πυρά των σωφρονιστικών υπαλλήλων κατά τη διάρκεια της απόδρασης και δύο πνίγηκαν. Ακόμη πέντε αναφέρθηκαν ως αγνοούμενοι και θεωρήθηκαν πνιγμένοι. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι τρεις που κατόρθωσαν να δραπετεύσουν χάρη σε ένα κουτάλι, αλλά έκτοτε δεν τους είδε κανείς.
«Επίσημα, κανείς δεν κατάφερε ποτέ να δραπετεύσει από το Αλκατράζ», αναφέρει η ιστοσελίδα AlcatrazHistory.com.
«Σύμβολο νόμου και τάξης»
Τον Μάιο ο πρόεδρος Τραμπ έδωσε εντολή για την επαναλειτουργία της φυλακής, λέγοντας ότι θα αποτελέσει «σύμβολο του νόμου, της τάξης και της δικαιοσύνης».
«Για πολύ καιρό, η Αμερική είναι αντιμέτωπη με μάστιγα εγκληματιών, άγριων, βίαιων, υπότροπων, κατακαθιών της κοινωνίας που δεν φέρνουν ποτέ τίποτε άλλο πέρα από δυστυχία και δεινά», είπε.
«Γι’ αυτό διέταξα σήμερα την υπηρεσία φυλακών, καθώς και το υπουργείο Δικαιοσύνης, το FBI και το υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας να ξανανοίξουν, να μεγεθύνουν κατά πολύ και να ανοικοδομήσουν το Αλκατράζ, για να οδηγούνται εκεί οι πιο επικίνδυνοι και βίαιοι εγκληματίες της Αμερικής», πρόσθεσε.
Και φυσικά δεν ξέχασε τους μετανάστες… Είπε ότι η κυβέρνησή του δεν θα γίνει «όμηρος» δικαστών που την εμποδίζουν να απελαύνει «εγκληματίες» και «τραμπούκους» που «ήρθαν στη χώρα μας παράνομα».
