Στις αρχές Οκτωβρίου 2025, η Ευρώπη παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία, όπου ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνού δεσμεύτηκε να αναστείλει τις αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις που αύξησαν την ηλικία συνταξιοδότησης από 62 σε 64 έτη, μέχρι το 2027, εν όψει των προεδρικών εκλογών.

Η απόφαση αυτή προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις: οι σοσιαλιστές βουλευτές μίλησαν για νίκη, η επιχειρηματική κοινότητα εξέφρασε την ανησυχία της, ενώ η S&P υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας.

Παρόμοιες προκλήσεις αντιμετωπίζουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθιστώντας αναγκαία μια ευρύτερη συζήτηση για βιώσιμες και δίκαιες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις στην Ευρώπη, γράφουν σε κοινό άρθρο τους στο The Conversation οι καθηγητές οικονομικών Javier Díaz Giménez και Julián Díaz Saavedra.

Δημογραφικές προκλήσεις και οικονομικές πιέσεις

Η Ευρώπη γερνάει ταχύτερα από ποτέ.

Τα ποσοστά γεννήσεων μειώνονται, ενώ το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, δημιουργώντας συστήματα όπου λιγότεροι εργαζόμενοι χρηματοδοτούν τις συντάξεις περισσότερων συνταξιούχων για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.

Παράλληλα, οι τεχνολογικές αναταραχές μειώνουν το μερίδιο του εισοδήματος από εργασία στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, εντείνοντας την πίεση στα δημόσια συνταξιοδοτικά ταμεία.

Τα περισσότερα ευρωπαϊκά συστήματα καταβολής συντάξεων σχεδιάστηκαν σε διαφορετικές δημογραφικές συνθήκες και σήμερα χρειάζονται προσαρμογές που θα αντικατοπτρίζουν τη σύγχρονη πραγματικότητα, γράφουν οι  Giménez και Saavedra.

Αντίστοιχες προσαρμογές γίνονται σε άλλους τομείς, όπως η εκπαίδευση, όπου περιορίζεται η κατασκευή νέων σχολείων ή αναδιαμορφώνονται σχολικές περιφέρειες λόγω μειωμένου αριθμού παιδιών.

Ωστόσο, η συζήτηση για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης προκαλεί έντονες κοινωνικές αντιδράσεις σε πόλεις όπως το Παρίσι, η Μαδρίτη ή οι Βρυξέλλες, γεγονός που καθιστά πολιτικά δύσκολες τις αλλαγές.

Η ευρωπαϊκή προοπτική

Η Γαλλία πρότεινε αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δύο έτη, στα 64, ενώ η Δανία προσαρμόζει την ηλικία κάθε πέντε έτη σύμφωνα με το προσδόκιμο ζωής, με στόχο να φτάσει τα 70 έως το 2040.

Παράλληλα, χώρες όπως η Ισπανία εφαρμόζουν μεταρρυθμίσεις που συνδυάζουν αυξήσεις της ηλικίας συνταξιοδότησης με μέτρα για τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος.

Η Γερμανία, από την πλευρά της, προσαρμόζει σταδιακά τις συντάξεις και εισάγει κίνητρα για εθελοντική εργασία πέραν της επίσημης ηλικίας συνταξιοδότησης, προσπαθώντας να ισορροπήσει μεταξύ δημογραφικών πιέσεων και κοινωνικής αποδοχής.

Ωστόσο, η πολιτική διάσταση συνεχίζει να εμποδίζει τις μεταρρυθμίσεις καθώς η -για πολλούς έυλογη- κοινωνική αντίδραση μπορεί να είναι έντονη.

Αυτό φαίνεται σε πρόσφατες διαδηλώσεις σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπου χιλιάδες πολίτες διαμαρτύρονται για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης ή τη μείωση των συντάξεων.

Πολυδιάστατη προσέγγιση για βιώσιμες συντάξεις

Για να ξεπεραστούν οι πολιτικές και κοινωνικές προκλήσεις, οι ειδικοί προτείνουν μια πολυδιάστατη στρατηγική.

 Αντί να εστιάζουμε αποκλειστικά στην ηλικία συνταξιοδότησης, η προσέγγιση πρέπει να περιλαμβάνει:

• Αυτόματες προσαρμογές: Κανόνες που ρυθμίζουν τις συντάξεις σύμφωνα με τις οικονομικές και δημογραφικές αλλαγές, καθιστώντας τα συστήματα πιο προβλέψιμα και αξιόπιστα.
• Εφάπαξ αποζημιώσεις: Χρηματοδότηση από το κράτος για όσους πλήττονται από μειώσεις συντάξεων, ώστε να μειωθεί η κοινωνική αντίδραση.

Το μειονέκτημα είναι η ανάγκη έκδοσης νέου δημόσιου χρέους, αλλά οι αποζημιώσεις διασφαλίζουν ότι οι ηλικιωμένοι ψηφοφόροι δεν θα μπλοκάρουν τις μεταρρυθμίσεις, όπως έχει συμβεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Πέντε κλειδιά για επιτυχημένε

ς μεταρρυθμίσεις

Οι επιτυχημένες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις βασίζονται σε πέντε βασικές αρχές:

1. Παράγοντας βιωσιμότητας: Προσαρμόζει το ποσό των αρχικών συντάξεων στο προσδόκιμο ζωής, ενθαρρύνοντας την παράταση της επαγγελματικής ζωής.
2. Κανόνας αυτόματης προσαρμογής: Ενημερώνει τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα ώστε να διασφαλίζεται η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος, ανεξαρτήτως του δείκτη τιμών καταναλωτή.
3. Υπολογισμός βάσει εισφορών όλης της επαγγελματικής ζωής: Αντικαθιστά μεθόδους που ευνοούν τους υψηλόμισθους και υποκεφαλαιοποιούν το σύστημα.
4. Κατάργηση ανώτατων ορίων στις εισφορές: Εξασφαλίζει ότι οι υψηλόμισθοι συνεισφέρουν περισσότερο, χωρίς να λαμβάνουν υψηλότερες συντάξεις.
5. Εφάπαξ αποζημίωση για τους πληττόμενους: Διασφαλίζει δίκαιη μετάβαση και μειώνει την κοινωνική αντίδραση.

Όταν συνδυάζονται, αυτά τα μέτρα βελτιώνουν τη χρηματοοικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων, ενθαρρύνουν την ιδιωτική αποταμίευση και προωθούν τη μακροχρόνια επαγγελματική ζωή.

Η προαναγγελία των μεταρρυθμίσεων επιτρέπει στα νοικοκυριά να προσαρμόσουν τις επιλογές τους, μειώνοντας το κόστος της μετάβασης και ενισχύοντας τη διαφάνεια.

Η αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων

Οι μεταρρυθμίσεις των συντάξεων θα προκαλέσουν αντιπαραθέσεις, αλλά η εναλλακτική είναι πολύ χειρότερη, υποστηρίζει το άρθρο.

Χωρίς αλλαγές, χώρες όπως η Ισπανία θα πρέπει να αυξήσουν τον μέσο φόρο προστιθέμενης αξίας κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες για να διατηρήσουν τα συστήματα.

Η εμπειρία της Ευρώπης δείχνει ότι μόνο μέσω διαφανών, δίκαιων και πολυδιάστατων μεταρρυθμίσεων οι συντάξεις μπορούν να παραμείνουν βιώσιμες, προστατεύοντας τόσο τους συνταξιούχους όσο και τις μελλοντικές γενιές εργαζομένων.

Οι χώρες που θα επενδύσουν σε αυτόματους μηχανισμούς προσαρμογής, δίκαιες εισφορές και αποζημιώσεις για τους πληττόμενους θα αποφύγουν κοινωνικές αναταραχές και θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στο σύστημα.

Μία εξίσωση με πολλές συνιστώσες

Ωστόσο, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν οι συγγραφείς του άρθρου, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι η εμμονή στη δημοσιονομική «βιωσιμότητα» κινδυνεύει να παραβλέψει τη κοινωνική διάσταση του ζητήματος.

Οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις που βασίζονται αποκλειστικά σε αριθμούς και δείκτες ενδέχεται να αγνοούν τις πραγματικές συνθήκες ζωής εκατομμυρίων εργαζομένων.

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν πράγματι να εργαστούν περισσότερα χρόνια. Εργαζόμενοι σε χειρωνακτικά επαγγέλματα, σε χαμηλόμισθες ή επισφαλείς θέσεις, φτάνουν στα 60 με φθαρμένη υγεία και περιορισμένες επιλογές απασχόλησης. Για αυτούς, κάθε επιπλέον έτος εργασίας δεν είναι απλώς «οικονομική αναγκαιότητα», αλλά μια σκληρή καθημερινότητα.

Επιπλέον, η αύξηση της εξάρτησης από την ιδιωτική αποταμίευση ευνοεί όσους έχουν υψηλότερα εισοδήματα και δυνατότητα αποθεματοποίησης, διευρύνοντας έτσι τις κοινωνικές ανισότητες. Η έννοια της «δίκαιης μετάβασης» που προτείνεται, συχνά παραμένει θεωρητική, καθώς οι αποζημιώσεις και οι αντισταθμιστικές πολιτικές δεν φτάνουν ποτέ επαρκώς στους πιο ευάλωτους.

Τέλος, η επιμονή στην αναβολή ή τη μείωση παροχών μπορεί να διαβρώσει τη βασική κοινωνική συμφωνία πάνω στην οποία χτίστηκαν τα ευρωπαϊκά κράτη πρόνοιας: την υπόσχεση ότι, μετά από δεκαετίες εργασίας και εισφορών, κάθε πολίτης δικαιούται αξιοπρεπή σύνταξη.

Τα προβλήματα στον ενεργειακό τομέα της Ουκρανίας όχι μόνο δεν περιορίζονται αλλά μεγαλώνουν, καθώς μετά τα επαναλαμβανόμενα ρωσικά πλήγματα στις ενεργειακές της υποδομές, η χώρα δέχτηκε νέα επίθεση από τη Ρωσία. Η Μόσχα χτύπησε το τουρκικών συμφερόντων πλοίο ORINDA, ενώ βρισκόταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι Ισμαήλ στην περιοχή της Οδησσού και μετέφερε περίπου 4.000 τόνους υγραερίου (LPG).

Η επίθεση αυτή είχε επιπτώσεις και στις παραμεθόριες περιοχές της Ρουμανίας, όπου υπό τον φόβο εκρήξεων εκκενώθηκαν χωριά. Αυτά, μόλις μια ημέρα αφότου ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπέγραψε συμφωνία για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ μέσω της περιοχής.

Η Ουκρανία υπέγραψε μια «εξαιρετικά σημαντική συμφωνία» με την Ελλάδα για εισαγωγές φυσικού αερίου, δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα την Κυριακή, ώστε να βοηθηθεί η χώρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, προβλέπεται η μεταφορά ποσοτήτων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του «Route 1», που διατίθεται από κοινού από τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς (TSOs) της Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), της Ρουμανίας (Transgaz), της Μολδαβίας (VestMoldTransgaz) και της Ουκρανίας (GTSOU).

Ενώ λοιπόν ο Ζελένσκι προσπαθεί να διασφαλίσει την επάρκεια σε ποσότητες φυσικού αερίου κι άλλων ενεργειακών πηγών που απαιτούνται για τον επερχόμενο χειμώνα, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, δεν φαίνεται να αφήνει τις κινήσεις αυτές αναπάντητες, και στοχεύει ξανά το ενεργειακό δίκτυο της Ουκρανίας, στέλνοντας μάλιστα το δικό του μήνυμα, λίγες μόλις ώρες μετά τη συμφωνία των δύο χωρών.

Όσα γνωρίζουμε για το νέο ρωσικό χτύπημα στην Οδησσό

Η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους και πυροβολικό για να βομβαρδίσει την περιοχή της Οδησσού, ειδικά τα λιμάνια της στη Μαύρη Θάλασσα, από την πλήρη εισβολή της στη γειτονική της χώρα, πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια.

Το πλοίο Orinda χτυπήθηκε κατά την εκφόρτωση υγροποιημένου αερίου από πετρέλαιο στο λιμάνι Ισμαήλ, δήλωσε η Διεύθυνση Ναυτιλιακών Υποθέσεων της Τουρκίας.

Και τα 16 μέλη του πληρώματος εκκένωσαν το πλοίο και κανείς δεν τραυματίστηκε, συμπλήρωσε.

Οι αρχές διέταξαν την εκκένωση ανθρώπων και ζώων από δύο χωριά κοντά στο Ισμαήλ, στη ρουμανική πλευρά των συνόρων, λέγοντας ότι η φύση του φορτίου του δεξαμενόπλοιου απαιτούσε τέτοιες προφυλάξεις.

Ουκρανοί αξιωματούχοι δεν προχώρησαν σε σχόλια συγκεκριμένα για το δεξαμενόπλοιο, αν και ο επικεφαλής της περιφερειακής στρατιωτικής διοίκησης Όλεγκ Κίπερ δήλωσε ότι ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτέθηκαν στην περιοχή της Οδησσού κατά τη διάρκεια της νύχτας και προκάλεσαν ζημιές σε ενεργειακές και λιμενικές υποδομές σε αρκετές πόλεις.

Η επίθεση προκάλεσε πολλαπλές πυρκαγιές και προκάλεσε ζημιές σε απροσδιόριστο αριθμό πολιτικών πλοίων, δήλωσε ο Κίπερ, προσθέτοντας ότι ένα άτομο τραυματίστηκε.

Το Ισμαήλ βρίσκεται σε κόλπο της Μαύρης Θάλασσας και είναι ένα από τα ζωτικής σημασίας λιμάνια για τις ουκρανικές εισαγωγές και εξαγωγές.

Οι ζημιές στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας

Οι προμήθειες αερίου του Κιέβου έχουν πληγεί σοβαρά από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς τις τελευταίες εβδομάδες, με σχεδόν το 60% της παραγωγής της Ουκρανίας να έχει τεθεί εκτός λειτουργίας κάποια στιγμή τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τους Financial Times.

Η Ουκρανία θα δαπανήσει σχεδόν 2 δισ. ευρώ για συνολικές εισαγωγές αερίου ώστε να καλύψει τις απώλειες, δήλωσε ο Ζελένσκι, χωρίς ωστόσο να πει αν έχει εξασφαλίσει επαρκείς ποσότητες για όλο τον χειμώνα.

«Οι συμφωνίες μας σήμερα με την Ελλάδα αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα του μεγάλου ενεργειακού πακέτου που προετοιμάζουμε για να προμηθεύσουμε την Ουκρανία με αέριο αυτόν τον χειμώνα», είπε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη Τύπου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Ανοικοδομούμε κάθε φορά που οι Ρώσοι καταστρέφουν, αλλά αυτό απαιτεί χρόνο, μεγάλη προσπάθεια και εξοπλισμό.»

Η συμφωνία μεταξύ της ελληνικής ΔΕΠΑ και της ουκρανικής Naftogaz προβλέπει την αποστολή φυσικού αερίου, το οποίο θα φτάνει από τις ΗΠΑ σε υγροποιημένη μορφή, μέσω του λεγόμενου κάθετου διαδρόμου (vertical corridor), που συνδέει την Ελλάδα με την Ουκρανία μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Μολδαβίας.

Ο κάθετος διάδρομος «είναι μια αποφασιστική συμβολή στη σταθερότητα και ασφάλεια της ενέργειας», δήλωσε ο Μητσοτάκης. «Οι σχέσεις μεταξύ των χωρών μας αποκτούν τώρα μια νέα, κρίσιμη διάσταση — αυτή της νέας, ασφαλούς ενεργειακής αρτηρίας που χαράσσεται από τον νότο προς τον βορρά, από την Ελλάδα προς την Ουκρανία.»

Η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε βασικό περιφερειακό κόμβο για τις προμήθειες αερίου στην Ευρώπη μακριά από τη Ρωσία. Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ και ο υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ υπέγραψαν συμφωνίες σε επίσκεψή τους στην Αθήνα αυτόν τον μήνα για την ενίσχυση των εισαγωγών αμερικανικού LNG προς επανεξαγωγή.

Ο ρόλος της Ελλάδας στη μεταφορά φυσικού αερίου αναμένεται να διευρυνθεί εάν η ΕΕ κινηθεί προς μια πλήρη απαγόρευση της ρωσικής ενέργειας.

Η συμφωνία δημιουργεί «μια ‘ενεργειακή γέφυρα’ μεταξύ των υποδομών της Ελλάδας και της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας τη γενικότερη ευρωπαϊκή ενεργειακή ανθεκτικότητα», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ.

Εννιά ρωσικά πλήγματα μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες

Η εκστρατεία ρωσικών πληγμάτων που συμβαίνει εδώ και καιρό, έχει χτυπήσει εγκαταστάσεις φυσικού αερίου εννέα φορές από τις αρχές Οκτωβρίου, ανέφερε η Naftogaz μετά από μαζική επίθεση με πυραύλους και drones στις 8 Νοεμβρίου.

Πολλές ουκρανικές πόλεις έχουν αντιμετωπίσει διακοπές θέρμανσης, ενώ οι επιθέσεις σε εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής και υποσταθμούς έχουν αναγκάσει το Κίεβο να εφαρμόσει κυλιόμενες διακοπές ρεύματος στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.

Η Ουκρανία θα χρειαστεί να εισαγάγει περίπου 4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για τον χειμώνα, δήλωσε στα τέλη Οκτωβρίου ο επικεφαλής της Naftogaz, Σερχίι Κορέτσκι.

Ο Ζελένσκι είπε επίσης ότι η Ουκρανία «εργάζεται ενεργά» για να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα συμβόλαια με το Αζερμπαϊτζάν, παραγωγό φυσικού αερίου και σύμμαχο του Κιέβου.

Οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν να μάχονται στο βασικό προπύργιο του Πόκροβσκ, καθώς περισσότερες ρωσικές μονάδες εισήλθαν στην πόλη τις τελευταίες ημέρες, χρησιμοποιώντας την ομίχλη ως κάλυψη από τα ουκρανικά drones.

Συνολικά 52 χρόνια έχουν παρέλθει από την λαϊκή εξέγερση στο ΕΜΠ τον Νοέμβριο του 1973, σηματοδοτώντας μία από τις σημαντικότερες πράξεις συλλογικής αντίστασης κατά του στρατιωτικού καθεστώτος που επιβλήθηκε στη χώρα μας στις 21 Απριλίου 1967.

Η κινητοποίηση αυτή εξελίχθηκε σε ευρείας κλίμακας διαμαρτυρία ενάντια στη δικτατορία, με αποκορύφωμα την ένοπλη καταστολή από τον στρατό και την αστυνομία. Η βίαιη εισβολή στο Πολυτεχνείο, με χρήση τεθωρακισμένων και ακροβολισμένες ένοπλες ομάδες, της χούντας οδήγησε σε ανθρώπινες απώλειες, τραυματισμούς και μαζικές διώξεις.

Παρά την αγριότητα της καταστολής και την επιβολή στρατιωτικού νόμου, η στάση και το θάρρος των φοιτητών και των εργαζομένων κλόνισαν τα θεμέλια του αυταρχικού καθεστώτος. Για πρώτη φορά μετά τον εμφύλιο ο ελληνικός λαός ενωμένος πολέμησε για την ελευθερία του.

Η επίδραση των γεγονότων εκείνων υπήρξε καταλυτική: η εξέγερση του Πολυτεχνείου κατέχει σήμερα μια ξεχωριστή θέση στην ιστορική συνείδηση ως η πλέον εμβληματική πράξη αντιδικτατορικής δράσης και έχει αναγνωριστεί ως σημείο αναφοράς για τη δημοκρατική πορεία της χώρας.

Το 1972 ξεκίνησε το μαζικό φοιτητικό κίνημα όταν όλοι οι φοιτητές αποφάσισαν να ζητήσουν εκλογές για την εκπροσώπησή τους. Αυτή η διεκδίκηση δημιούργησε την πρώτη μαζικοποίηση των φοιτητών.

Οι συνελεύσεις των φοιτητών θεωρούνταν από την χούντα παράνομες, παρ΄ όλα αυτά όμως πραγματοποιήθηκαν και εξέλεξαν επιτροπές που εκπροσωπούσαν και συντόνιζαν τους φοιτητές, ήταν, δηλαδή, μία άτυπη συντονιστική επιτροπή. Αυτή η επιτροπή συντόνισε και την κατάληψη του Πολυτεχνείου.

Στις αρχές του Φεβρουαρίου 1973 είχε προηγηθεί η εισβολή της ασφάλειας στο Πολυτεχνείο και η κατάληψη της Νομικής.

Όλες αυτές οι κινητοποιήσεις, οι αγώνες των φοιτητών, ερμηνεύτηκαν από τον κόσμο ως ο φορέας έκφρασης και αγώνα για τον εκδημοκρατισμό της χώρας. Παράλληλα η χούντα, κατά τις προσφιλείς της συνήθειες που εξέφραζαν την ιδεολογία της, προχωρούσε σε μαζικές συλλήψεις και φρικτά βασανιστήρια.

Εκτός από τα συνθήματα και τις προκηρύξεις οι φοιτητές εκφράστηκαν και με την δημιουργία ραδιοφωνικού σταθμού. Ο ραδιοφωνικός σταθμός στήθηκε για να επικοινωνούν οι φοιτητές που ήταν κλεισμένοι στο Πολυτεχνείο με τον λαό της Αθήνας, να τον ενημερώνουν αλλά και να τον καλούν να τους συμπαρασταθεί και να κατέβουν στους δρόμους ώστε να διώξουν τη χούντα από την πατρίδα τους.

Την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 1973 άνοιξε ο πρώτος πομπός στο εργαστήριο της Φυσικής.

Κύρια συνθήματα:

«Λαέ, λαέ ή τώρα ή ποτέ»

«Απόψε πεθαίνει ο φασισμός»

«Ψωμί, παιδεία, ελευθερία»

Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου λειτούργησε μόνο για λίγες ημέρες το 1973, την τελευταία χρονιά της δικτατορίας των Συνταγματαρχών.

Η Τώνια Μοροπούλου μαζί με τον Στέλιο Βίο έστησαν τον πρώτο πομπό στο εργαστήριο Φυσικής. Η Τ. Μοροπούλου ήταν και η πρώτη εκφωνήτρια. Αυτός ο πρώτος σταθμός, όμως, είχε μικρή εμβέλεια.

Αργότερα ήρθαν μηχανικοί από τα ΚΑΤΕΕ, έφεραν λυχνίες και ο Νίκος Χριστοδουλάκης πήγε στο εργαστήριο Ηλεκτροτεχνίας όπου εκεί στήθηκε ο δεύτερος πομπός που τον άκουγε όλη η Αθήνα. Τεχνικά στήθηκε από τον Γιώργο Κυρλάκη ο οποίος μετέπειτα εργάστηκε στην ΕΡΤ.

Οι φοιτητές έκαναν συνέλευση για το ποια συνθήματα θα εκφωνούνται, για να καθορίσουν τις θέσεις τους που θα τις μετέδιδαν στους Αθηναίους. Στον σταθμό προσήλθαν η Μαρία Δαμανάκη, ο Δημήτρης Παπαχρήστου, ο Γιώργος Παυλάκης, ο Λάμπρος Παπαδημητράκης.

Ξεκίνησε να εκπέμπει στις 15 Νοεμβρίου του 1973 και καλούσαν μαθητές και εργαζόμενους να έρθουν στο Πολυτεχνείο, καλούσαν σε γενική απεργία τον ελληνικό λαό.

Οι Αθηναίοι με κεραίες προσπαθούσαν να πιάσουν την συχνότητα και ακούσαν το παρακάτω:

«Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο! Ελληνικέ λαέ, το Πολυτεχνείο θα μείνει το προπύργιο και η εστία του αγώνα. Όλος ο λαός να συσπειρώνεται γύρω από τους χώρους του Πολυτεχνείου, να παραμείνει στους δρόμους της Αθήνας και να κατέβει στους δρόμους κάθε μεγάλης πόλης της Ελλάδας. Το Πολυτεχνείο είναι οχυρωμένο με τα στήθη των φοιτητών… Ο αγώνας μας είναι κοινός. Είναι αγώνας αντιχουντικός. Είναι αγώνας αντιδικτατορικός. Είναι αγώνας αντιιμπεριαλιστικός. Κάτω η δικτατορία. Ζήτω η Δημοκρατία…»

Η είδηση πως λειτουργούσε παράνομος ραδιοφωνικός σταθμός των φοιτητών εξαπλώθηκε σε όλη την πόλη και προπαθούσαν να πιάσουν τον σταθμό στους 1050 χιλιόκυκλους. Αναμετάδοση, όμως, έκαναν και ξένοι ραδιοφωνικοί σταθμοί όπως το BBC, η Ντόιτσε Βέλε κ.λπ.

Μέσα από αυτή τη συχνότητα οι εκφωνητές του σταθμού φώναζαν συνθήματα κατά της χούντας όπως: «Κάτω η χούντα», «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία», «Εδώ Πολυτεχνείο».

Όταν στην κατάληψη του Πολυτεχνείου ήρθε η είδηση του πρώτου νεκρού, οι εκφωνητές είπαν: Ελληνικέ λαέ μας σκοτώνουν.

Πριν εισβάλει το τανκ από την πύλη μετέδιδε:

«Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζομένων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζομένων Ελλήνων». Ενώ λίγη ώρα πριν την εισβολή του τανκ στο Πολυτεχνείο, ο εκφωνητής του σταθμού Δημήτρης Παπαχρήστος έψελνε τον εθνικό ύμνο και η μετάδοση διακόπηκε.

Το Πολυτεχνείο ένωσε όλο τον κόσμο και βοήθησε και ο ραδιωφονικός σταθμός σε αυτό. Οι φοιτητές εκείνες τις ημέρες πήραν τη ζωή τους στα χέρια τους και για την αγάπη που είχαν για τη ζωή έμειναν μέχρι τέλους στο Πολυτεχνείο.

Μια βουλευτής του ΠΑΣΟΚ είπε ότι το κόμμα της είναι ανοιχτό στο διάλογο με ό,τι εκφράζει τον προοδευτικό κόσμο, δηλαδή και με τον Αλέξη Τσίπρα. Και, για να μην παρεξηγηθεί, πρόσθεσε ότι η όποια συνεργασία θα γίνει «με επικεφαλής το ΠΑΣΟΚ και τον Νίκο Ανδρουλάκη».

Φυσιολογικά πράγματα. Η βουλευτής είπε απλώς τα αυτονόητα. Προσέξτε τώρα τη συνέχεια:

Πρώτον, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος νόμισε ότι έπιασε κάποιο λαβράκι και κατέφυγε στη γνωστή μέθοδο της κυβερνητικής προπαγάνδας: μπούλινγκ στο ΠΑΣΟΚ μπας και τολμήσει να κάνει το αυτονόητο, δηλαδή να συνεργαστεί με άλλες συγγενείς δυνάμεις της αντιπολίτευσης. «Αλήθεια, είναι όλοι στο ΠΑΣΟΚ σύμφωνοι με αυτές τις δηλώσεις;», αναρωτήθηκε ο κ. Μαρινάκης.

Δεύτερον, αντί το ΠΑΣΟΚ να υπερασπιστεί τη βουλευτή του για την αυτονόητη δήλωση που έκανε, υπέκυψε στο μπούλινγκ της κυβερνητικής προπαγάνδας. Αντί, δηλαδή, να πει ρητά και κατηγορηματικά «φυσικά θα συνεργαστούμε με άλλες προοδευτικές δυνάμεις και με τον Τσίπρα αν χρειαστεί», άρχισε να μιλάει για «τσιπρολογία» και να εξισώνει Μητσοτάκη και Τσίπρα(«μία από τα ίδια»).

Στο σημερινό ΠΑΣΟΚ έχουν χάσει τη μπάλα. Δεν μπορούν να καταλάβουν ούτε τα αυτονόητα.

Το ΠΑΣΟΚ ήταν από την ίδρυσή του κόμμα του προοδευτικού χώρου. Γι’ αυτό και επί τρεις δεκαετίες εξέφρασε τη συντριπτική πλειοψηφία της. Σήμερα, με το 13%, πού ανήκει;

Το ΠΑΣΟΚ δεν υπέκυπτε στο κατά καιρούς μπούλινγκ που δεχόταν από τη συντηρητική παράταξη. Δεν έκανε ποτέ διμέτωπο.

Σήμερα ο αρχηγός και τα περισσότερα στελέχη του κάνουν μια επικριτική δήλωση για τον Μητσοτάκη και στην επόμενη παράγραφο φροντίζουν να την ισορροπούν με μια αντίστοιχη για τον Τσίπρα.

Αυτή η επιλογή είναι αυτοκτονική για το ΠΑΣΟΚ. Όσοι την έχουν επιλέξει δεν μπορούν καταλάβουν ότι ο Μητσοτάκης και η ΝΔ δεν φοβούνται το ΠΑΣΟΚ του 13%. Φοβούνται το ενδεχόμενο μιας ευρύτερης εκλογικής συνεργασίας, η οποία δεν θα τους επιτρέψει να έχουν και τρίτη κυβερνητική θητεία.

Γι’ αυτό ο νυν πρωθυπουργός και οι δικοί του προσπαθούν με νύχια και με δόντια να αποτρέψουν αυτήν τη συνεργασία.

Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Η σημερινή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ παριστάνει ότι δεν την καταλαβαίνει και βάζει τη μπάλα στα δικά της δίχτυα. Θα την καταλάβει το βράδυ των επόμενων εκλογών.

Η κολλημένη βελόνα τούς φωνάζει εδώ και καιρό να αλλάξουν ρότα πριν να είναι πολύ αργά. Αλλιώς, τότε το μόνο που θα έχει απομείνει είναι να μετράνε τα αυτογκόλ…

news247.gr

Ένα περιστατικό με πολλές ανοιχτές εκδοχές ερευνούν οι αρχές μετά τον εντοπισμό 58χρονου οδηγού, ο οποίος βρέθηκε νεκρός μέσα στο όχημά του στην οδό Σουλιέ, στον Νέο Κόσμο. Το αυτοκίνητο είχε προσκρούσει σε σταθμευμένο όχημα, γεγονός που αρχικά οδήγησε στην εκτίμηση ότι επρόκειτο για συνηθισμένο τροχαίο δυστύχημα.

Η εικόνα όμως άλλαξε γρήγορα. Οι γιατροί διαπίστωσαν ότι ο άνδρας είχε υποστεί ανακοπή καρδιάς την ώρα που οδηγούσε, όμως πάνω του εντοπίστηκαν και σοβαρά χτυπήματα στο κεφάλι. Τα τραύματα αυτά δεν ταιριάζουν απαραίτητα με ελαφριά σύγκρουση σε σταθμευμένο αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα οι αστυνομικοί να εξετάζουν σοβαρά το σενάριο ο οδηγός να δέχτηκε επίθεση λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια του συμβάντος.

Στο μικροσκόπιο των αρχών έχει μπει πληροφορία για πιθανή εμπλοκή διερχόμενου δικύκλου, είτε σε επίθεση είτε στη σύγκρουση. Οι αστυνομικοί αναζητούν υλικό από κάμερες ασφαλείας της περιοχής, ενώ παράλληλα συνεχίζεται η ιατροδικαστική έρευνα για να αποσαφηνιστεί η αιτία των χτυπημάτων.

Ο 58χρονος μεταφέρθηκε άμεσα στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», όμως παρά τις προσπάθειες των γιατρών υπέκυψε στα τραύματά του. Οι έρευνες συνεχίζονται, με τις αρχές να προσπαθούν να ενώσουν τα κομμάτια ενός περιστατικού που ξεκίνησε ως τροχαίο, αλλά πλέον μοιάζει περισσότερο με πιθανή εγκληματική ενέργεια.