Ο νέος Πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, Λέων ΙΔ’, κατά κόσμον Ρόμπερτ Φράνσις Πρεβόστ, έγινε χθες ο πρώτος Αμερικανός στην ιστορία του Βατικανού που ανεβαίνει στον παπικό θρόνο. Πίσω από τον πνευματικό ηγέτη του ενός και πλέον δισεκατομμυρίου Καθολικών στον κόσμο, ωστόσο, κρύβεται μια σπάνια και άγνωστη ιστορία που συνδέει τον Ποντίφικα με μία από τις πιο αγαπημένες μορφές της ελληνικής τέχνης και καρδιάς: τον Θανάση Βέγγο.
Το 1994, ο τότε Καρδινάλιος Πρεβόστ συμμετείχε σε μια διεθνή ιεραποστολική αποστολή στην Κολομβία, η οποία είχε ως στόχο την υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων και την καταπολέμηση των ναρκωτικών μέσω της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ενίσχυσης. Σε εκείνο το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε ένα γεύμα με καλλιτέχνες, παραγωγούς και πνευματικούς ανθρώπους από διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων —όπως αποκάλυψε πρόσφατα η σκηνοθέτιδα και καλλιτεχνική διευθύντρια Βαρβάρα Δούκα— βρέθηκε και ο αξέχαστος Θανάσης Βέγγος.
Η Βαρβάρα Δούκα, η οποία βρέθηκε στο ίδιο τραπέζι, θυμάται τη σκηνή σαν να ήταν χθες: «Ήμασταν όλοι κουρασμένοι και ιδρωμένοι από την υγρασία της Καραϊβικής. Ο Θανάσης, λιτός και αθόρυβος όπως πάντα, καθόταν στην άκρη του τραπεζιού και έτρωγε απλώς λίγο λευκό ρύζι. Ο Πρεβόστ τον κοίταξε με απορία και συμπόνια. Τον ρώτησε γιατί δεν δοκιμάζει τίποτα άλλο, και ο Θανάσης, πάντα με χιούμορ, απάντησε: “Είμαι σε δίαιτα φτώχειας”. Γελάσαμε όλοι — ακόμα και ο Πρεβόστ.»
Η συζήτηση που ακολούθησε, όπως περιγράφει η ίδια, κύλησε σε βάθος: για την Ελλάδα, τη φτώχεια, τις ανισότητες και το ρόλο της τέχνης στον λαό. Ο Πρεβόστ, τότε ακόμα μακριά από τη σκιά του παπικού θρόνου, έδειξε ενδιαφέρον για την ελληνική κουλτούρα, την αντίσταση μέσω του γέλιου και το “ήθος της αξιοπρέπειας” που —όπως είπε— έβλεπε να εκφράζεται στο πρόσωπο του Έλληνα ηθοποιού.
Δεν ήταν μια συνάντηση με χειραψίες μπροστά σε κάμερες ούτε μια ανταλλαγή τυπικών φιλοφρονήσεων. Ήταν ένα γεύμα ανθρώπων διαφορετικών κόσμων, που όμως ενώθηκαν στιγμιαία γύρω από έναν κοινό άξονα: τον άνθρωπο. «Ο Θανάσης έφυγε νωρίς εκείνο το βράδυ», θυμάται η Δούκα. «Και ο Πρεβόστ έμεινε σκεπτικός. Δεν νομίζω ότι ξέχασε ποτέ αυτόν τον Έλληνα με το χιούμορ του σοφού και τη σεμνότητα ενός αγίου».
Ο Πάπας Λέων ΙΔ’, σήμερα, ίσως να μην θυμάται λεπτομέρειες. Ίσως να θυμάται απλώς το βλέμμα του Βέγγου, ή εκείνη τη φράση που του είχε πει: «Μην ξεχνάς τον απλό άνθρωπο, είναι αυτός που κρατάει τον κόσμο όρθιο».
Που είσαι βρε, Πατρίς Βιβάνκος, να δεις το νεαρό καρδινάλιο Μπόμπυ από το Σικάγο, που συναντήσαμε στην Κολομβία το 1994, στο γεύμα των παραγωγών και μιλούσε με πάθος για τις ιεραποστολές του στη Λατινική Αμερική, και συμπονούσε το Θανάση Βέγγο που έτρωγε σκέτο ρύζι, και έδινε συμβουλές στους αξιωματούχους για τη μάχη κατά των ναρκωτικών και την έρημοποίηση της υπαίθρου από τον Εσκομπάρ, και μας ρωτούσε για την Ελλάδα και το σενάριο της Μαλβίνας, να βγαίνει σήμερα στο μπαλκόνι ως Πάπας, Λέων ο 14ος!!!!
